Horst aan de maas

In de gemeenteraadsvergadering van 15 februari werd gediscussieerd over de manier waarop de raad om moet gaan met anonieme brieven en integriteitskwesties. Die onderwerpen kwamen aan de orde naar aanleiding van kwesties die de SP had ingebracht in eerdere raadsvergaderingen. Daarbij ging het over het vermeende bevoordelen van oud-staatssecretaris Knops (CDA) in het kader van de Ruimte-voor-ruimte-regeling, het vermeende illegaal verbouwen en verhuren van woonruimte door wethouder Kuipers (D66/Groen Links) en belangenverstrengeling bij VVD-raadslid Douven. Er werden door "Perspectief" twee moties ingediend, de een over de manier waarop de raad om moet gaan met anonieme brieven en de ander over het oprichten van een integriteitscommissie.

De eerste motie (zie bijlage) handelde over de manier waarop de raad om kan gaan met anonieme brieven. In december 2021 verzocht de SP-fractie aan wethouder Kuipers in de gemeenteraadsvergadering te reageren op beschuldigingen in een anonieme brief over illegaal verbouwen en verhuren van een woning door wethouder Kuipers. De meerderheid van de raad en B&W vonden dat het verzoek van de SP niet in de gemeenteraad behandeld moest worden met als argument dat de raad geen anonieme brieven zou moeten bespreken. Dat lijkt logisch, ware het niet dat de gemeente burgers via haar website zélf oproept om eventueel illegale zaken - indien nodig anoniem - te melden! "Perspectief" diende daarop een motie in, waarin gesteld werd dat briefschrijvers van een anonieme brief soms gegronde redenen hebben waarom men zijn of haar naam niet of nog niet bekend wil maken. de fractie stelde voor te komen tot het oprichten van een commissie voor onderzoek van en rapportage over anonieme brieven. Deze commissie zou een melding van een ingekomen anonieme brief naar de raad met een korte omschrijving op moewten laten nemen in de lijst van ingekomen brieven. Daarnaast zou er een register aangelegd moeten worden van anonieme brieven. De meerderheid van de gemeenteraad wees de motie af. Men was van mening dat de motie achter gesloten deuren behandeld moest worden. SP-fractievoorzitter Sonja van Giersbergen stelde vóór openbaarheid te zijn, óók als het gaat om anonieme brieven. Maar het oprichten van een aparte commissie die anonieme brieven zou moeten beoordelen, leek haar schieten met een kanon op een mug. Daarom stemde ook de SP niet in met de motie.

Ook met betrekking tot de motie over het oprichten van een integriteits-commissie pleiten verschillende fracties voor het behandelen van dit onderwerp achter gesloten deuren. De indiener van de motie wees op de (onwenselijke) situaties - zoals de SP die eerder heeft ingebracht met betrekking tot Knops, Kuipers en Douven - en die "gezien hun aard in aanmerking zouden zijn gekomen voor een gedegen onderzoek en beoordeling door een onafhankelijke integriteitscommissie". Gepleit werd voor een onafhankelijke integriteitscommissie en een en integriteitsprotocol met een duidelijke richtlijn en procedure over wanneer een situatie voor beoordeling door een integriteitscommissie in aanmerking komt en hoe in een dergelijke situatie gehandeld dient te worden.

SP-fractievoorzitter Sonja van Giersbergen vroeg de indiener van de motie wat verstaan moet worden onder “integriteit” en wat de commissie precies gaat toetsen, op basis van welke criteria. "Valt het gedrag van Knops, de handelwijze in de eerste tranche van de RvR-regeling en het handelen van wethouder Kuipers daar dan ook onder?" Van Giersbergen wees op de mogelijkheid om een Rekenkamer onafhankelijk onderzoek te laten oppakken. "Daar heb je geen aparte commissie voor nodig", aldus Van Giersbergen. Zij vroeg burgemeester Palmen wél of de gemeente Horst aan de Maas zo'n Rekenkamer heeft. Daarbij wees de SP-ster naar onderzoek van Nieuwsuur, waaruit bleek dat zo'n dertig gemeenten in Nederland ondanks die verplichting geen Rekenkamer heeft ingesteld. Ze vroeg of de gemeente Horst aan de Maas daar feitelijk ook bij zou moeten horen. De naam van de gemeente stond namelijk niet in de lijst van die dertig gemeenten. Burgemeester Palemen (VVD) stelde dat de gemeente wel een verordening heeft voor een rekenkamer en ook een budget, maar er zijn geen leden benoemt voor die rekenkamer. "Feitelijk is de Rekenkamer van de gemeente Horst slapende", aldus Palmen: "Indien de raad van mening is dat er onderzoek moet plaats vinden naar een of ander, dan kan ze zelf een onderzoek regelen. Zo heeft de raad dat bijvoorbeeld gedaan met betrekking tot de mogelijkheid van het instellen van een burgerinitiatief toen Bureau Berenschot opdracht is gegeven dat onderzoek te doen". Daarmee ging Palmen voorbij aan de status van een Rekenkamer, die gevraagd - maar óók ongevraagd! - onafhankelijk onderzoek kan verrichten naar zaken die zich daarvoor lenen en die in de ingediende motie ook bedoeld worden.

Uiteindelijk werd besloten dat het bestaande integriteitsprotocol geactuali-seerd wordt en dat de nieuwe gemeenteraad na de verkiezingen van 16 maart kan gaan bekijken of een aparte integriteitscommissie nodig is.

Bijlage: 

Motie over behandeling anonieme brieven door de gemeenteraad

Motie instellen integriteitscommissie