Horst aan de maas

Teleurgesteld! Dat was Sonja van Giersbergen, voorzitter van de SP-fractie in de gemeenteraad van Horst aan de Maas, dinsdagavond 6 oktober 2020 naar aanleiding van de stemming over het initiatiefvoorstel van de SP om een onafhankelijk onderzoek te doen naar de uitvoering van de Ruimte voor Ruimte-regeling in Horst aan de Maas. Teleurgesteld was ze niet alleen over het feit dat de meerderheid van de gemeenteraad het voorstel afwees, maar óók over het feit dat B&W verzuimd had een aantal belangrijke documenten niet beschikbaar te stellen aan de raad én dat de meerderheid van de raad liet blijken haar taak om het college van B&W te controleren niet oppakte.

In een uitgebreide toelichting (zie bijlage) op het initiatiefvoorstel ging SP-woordvoerde Michael Van Rengs in op de bevindingen van NRC en Dagblad De Limburger (lees hier het artikel over de onthullingen) en haar eigen onderzoek in het uitgebreide dossier dat de gemeente ter beschikking heeft gesteld. Vervolgens kregen het college van B&W en de andere fracties de gelegenheid om te reageren op het initiatiefvoorstel.

B&W probeerde een aantal overwegingen van de SP die hebben geleid tot het indienen van het initiatiefvoorstel te weerleggen. De feiten zoals die door de SP gepresenteerd werden, kon het college echter niet overtuigend weerleggen. Desalniettemin liet de meerderheid van de gemeenteraad weten geen behoefte te hebben aan een onderzoek naar de mogelijke bevoordeling van Raymond Knops (CDA) toen hij in 2010 gebruikmaakte van de Ruimte voor Ruimte-regeling. Knops - in 2010 nog Kamerlid - maakte gebruik van de Ruimte voor Ruimte-regeling om een huis te bouwen dat een kwart groter was dan de bouwregels toestonden. De gemeente vond dat goed. De verantwoordelijke wethouders legden destijds een negatief ambtelijk advies naast zich neer. Ook kreeg Knops meer grond dan waarvoor hij betaalde, bleek uit onderzoek van de kranten. Maar volgens burgemeester Ryan Palmen van Horst aan de Maas is er in 2010 sprake geweest van een ‘passende beoordeling, zorgvuldige procedure en transparante besluitvorming’. Van bevoordeling van de huidige staatssecretaris is geen sprake, stelde Palmen eerder al. De VVD-fractie stelde dinsdagavond dat dit dossier geen schoonheidsprijs verdient, maar dat hier het voordeel van de twijfel van toepassing is.

Ook de uitvoering van de RvR-regeling in het begin (toen de gemeente nog zélf verantwoordelijk was voor de uitvoering van de regeling) is niet vlekkeloos verlopen, volgens de SP. Deelnemers aan de regeling zouden gedwongen zijn daar gebruik van te maken en te veel betaald hebben voor het verkrijgen van een vergunning. Ook dat zou nader onderzocht moeten worden. Later is de verantwoordelijkheid voor de uitvoering overgedragen aan de Ruimte voor Ruimte BV, onder leiding van oud-wethouder en oud-gedeputeerde Ger Driessen (CDA).

De fractie van Essentie vroeg, als reactie op het voorstel van de SP, welke onderzoeksvragen de SP wilde stellen. Michael Van Rengs deed een handreiking richting Essentie en stelde voor dat die - conform het initiatiefvoorstel - door een delegatie van de raad samen opgesteld konden worden. Essentie ging niet in op dat aanbod en stelde bij monde van fractievoorzitter Bram Hendrix dat hij geen vragen meer had openstaan. D66/GroenLinks-fractievoorzitter Eveline Baas stelde weliswaar dat door het college toentertijd veel vrijheid was gebruikt om af te kunnen wijken van beleid en daarnaast dat onderzoek naar het morele aspect hiervan wellicht aan de orde zou zijn, maar kwam uiteindelijk tot de conclusie dat alles volgens de juridische kaders verlopen is. VVD-fractievoorzitter Elbers vond dat de uitvoering van de RvR-regeling niet de schoonheidsprijs heeft verdiend. Hij vond dat de uitvoering van de RvR-regeling een ingewikkeld proces was en vroeg zich af of mensen wel op de goede knoppen hadden gedrukt en of de zaken wel allemaal zo “handig” hadden plaatsgevonden. Maar hij achtte het te ver gaan om daar nader onderzoek naar te doen... PvdA-fractievoorzitter Van der Weegen had een analyse paraat met betrekking tot "de complexe casus" en zou wel een second opinion willen. Reden voor SP'er Van Rengs hem er op te wijzen dat zo'n second opinion zeker middels een onafhankelijk onderzoek zou kunnen worden uitgevoerd. Maar uiteindelijk had het college van B&W volgens Van der Weegen toch een "kloppend verhaal voor de woning van Knops en de Ruimte voor Ruimte-regeling". De PvdA-fractie had geen redenen om te twijfelen aan de informatie die op tafel ligt. Het CDA dacht daar net zo over. Maar de CDA-fractievoorzitter spande de kroon met de aantijging jegens de SP dat de overwegingen die hadden geleid tot het initiatiefvoorstel suggestief zouden zijn en daarom wilde het CDA het voorstel niet steunen. Toen woordvoerder Van Rengs aan CDA-fractievoorzitter Wijnhoven concreet vroeg te reageren op de feiten (die zij kwalificeerde als "suggestief") kon ze haar stellingname niet onderbouwen. Ze bleef de SP betichten van vooringenomenheid. Voor haar gold kennelijk meer het principe "shoot the messenger". En dat ondanks de opmerking van SP-fractievoorzitter Van Giersbergen dat het óók in het belang van de gemeente en staatssecretaris Knops is dat er onafhankelijk onderzoek komt, zodat - als dat uit het onderzoek zou blijken - ze van alle blaam gezuiverd worden. Het gleed van Wijnhoven af als water van Teflon...

De partijen sloten zich aan bij het verhaal van het college van B&W en konden zelf geen enkel argument inbrengen tegen de feiten, stellingen en overwegingen die de SP naar voren bracht.

Volgens het Horster college van B en W is alles netjes verlopen en nader onderzoek zou dan ook niet nodig zijn. Zowel B&W als verschillende fracties verwezen naar een onderzoek dat door de provincie Limburg zal worden uitgevoerd naar de uitvoering van de RvR-regeling in Limburg. Een eigen onafhankelijk onderzoek naar specifieke onderdelen van de uitvoering van de RvR-regeling in Horst aan de Maas zou daarom niet nodig zijn.

Bijlage: 

Toelichting Michael Van Rengs op initiatiefvoorstel SP