Horst aan de maas

Tijdens de Algemene Beschouwingen op 11 november 2008 heeft de SP in de gemeenteraad van Horst aan de Maas voorgesteld om een onderzoek te doen naar de mogelijkheid van gratis openbaar vervoer. Het college van B&W heeft toegezegd dat het onderzoek uitgevoerd zou worden en dat de resultaten er van vóór juli 2009 aangeboden zouden worden aan de gemeenteraad. Dat heeft het college ruimschoots gehaald. In haar onderzoeksrapport komt het college tot de conclusie dat de mogelijkheid van gratis openbaar vervoer voor bijvoorbeeld ouderen zo'n drie ton zou bedragen. SP-fractievoorzitter Michael van Rengs vindt de financiële insteek van de gemeente te beperkt. De SP kijkt meer naar de maatschappelijke effecten van 'gratis' openbaar vervoer.

Michael van Rengs: "Het onderzoek van het college van B&W heeft een andere insteek gekozen. Het gaat hen om het geld, want het is allemaal duur en vervelend neveneffect is dat oudere mensen de fiets zouden laten staan. Het laatste is meteen te ontkrachten, want een rapport in opdracht van V&W, Benchmark OV Vlaanderen (21 april 2006), spreekt andere taal, na vele cijfers, trends en analyses gepresenteerd te hebben: ‘De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat de toename in het gebruik van het OV niet geleid heeft tot een afname in het fietsen en lopen’. En - zo gaat dat rapport verder - ‘in Nederland is er evenmin een verband te zien tussen fietsen en lopen en het OV-gebruik’ (p. 72). Dus dit blijkt al niet te kloppen, als je dieper in de materie duikt".

Maar het kost toch ook veel geld?
Van Rengs: "Inderdaad. ‘Gratis’ is nooit gratis. Iets ‘cadeau’ geven kost altijd wat en dient een ander doel. Als een gemeente alle bussen ‘gratis’ maakt voor gehandicapten en senioren dan dient dat allereerst een sociaal doel. Zij behoren tot ‘doelgroepen’ die moeilijker in staat zijn zelf in hun gemotoriseerd vervoer te voorzien, ofwel omdat ze fysiek er niet toe in staat zijn (te zwak, te oud, te jong), ofwel omdat ze het niet betalen kunnen. Voor gehandicapten betekent het dat ze meer mobiliteitskansen krijgen dan de beperkte hoeveelheid ‘gratis’ kilometers die hen met gespecialiseerd vervoer wordt toegewezen. De senioren kunnen vrijer kiezen voor blijvende deelname aan het leven in de eigen leefomgeving, ‘achter de geraniums vandaan komen’ en bijvoorbeeld gemakkelijker contact blijven houden met hun oude woonbuurt".

"Dan het belangrijkste argument van het college: Het is erg duur! Als je kijkt naar de 8 kilometer van de A5 tussen Schiphol en Haarlem heeft deze 305 miljoen gekost. Dit is zo’n slordige 38 miljoen euro per km asfalt. Als de SP dit afzet tegen gratis openbaar vervoer voor ouderen wat “enkele tonnen” op jaarbasis kost, is dit natuurlijk een schijntje. Verder zullen we hier niet de nevenkosten weergeven van het hele Klavertje vier project, want dan zou heel Horst aan de Maas gedurende het hele leven gratis kunnen rijden!"

Welke voordelen kleven er nog meer aan gratis openbaar vervoer?
Van Rengs: "De perceptiekosten, het innen van betalingen met hun afrekening en administratie zal grotendeels verdwijnen bij Veolia. De veiligheid van de conducteur of bestuurder wordt vergroot doordat er minder contant geld aanwezig is in de bus. De snelheid van instappen neemt toe, daar er niet meer geknipt, of gestempeld moet worden door de conducteur. Deze laatste wordt meer dienstverlener, dan controleur. De bussen zullen voller zitten, dus het leegrijden neemt af. Elke auto, die je laat staan geeft winst op het gebied van het milieu. Deze voordelen wegen volgens de SP natuurlijk nooit op tegen de hoofdmotivatie: Degenen die maatschappelijk het meest behoefte hebben aan mobiliteit de mogelijkheid gunnen te kunnen deelnemen aan sociale activiteiten van welke aard dan ook".

Is dit een uniek voorstel van de SP?
Van Rengs: "Nee, want in andere landen gebeurd het al veel langer. Kijk naar het buurland België. Wat in Hasselt begon is uitgebreid tot geheel België. Inmiddels reist 25 procent van de 6 miljoen Vlamingen met een ‘gratis’ OV-kaart: alle gehandicapten, alle 65-plussers, alle 6-minners, alle kinderen tot 12 jaar die meereizen met een abonneehouder. Verder is men in ook Engeland en Ierland druk bezig met het gratis openbaar vervoer uit te breiden. Dus op dat gebied onderzoeken we in Horst aan de Maas niet nieuws. Het is en blijft een politieke keuze maken. De SP heeft deze keuze gemaakt, nu de andere partijen nog! Dan moet het zeker lukken om de pilot in Horst aan de Maas van start te laten gaan".

Lees hier het artikel over het onderzoek van het college van B&W in Dagblad de Limburger.
En hier kunt u lezen, wat er in het rapport "Gratis openbaar vervoer ouderen" van het college van B&W staat.