Kritiek Provinciale Staten op financiering Hessing door provincie Limburg
Kritiek Provinciale Staten op financiering Hessing door provincie Limburg
Op vrijdag 27 november 2020 besprak de commissie "Financiën, Economie en Bestuur" het plan van Gedeputeerde Staten van Limburg om groenteverwerkingsbedrijf Hessing een lening te verstrekken van 13 miljoen euro (zie bijlage). Het bedrijf Hessing wil zich gaan vestigen op Californië 2 in Horst aan de Maas - feitelijk bestaande uit goedkope grond ten behoeve van tuinbouwkassen en met een gebrekkige infrastructuur. Die vestiging ontmoet veel weerstand in het gebied rondom Californië 2. Niet in het minst vanwege de komst van een groot contingent arbeidsmigranten, die gehuisvest moeten worden in de omgeving. In de gemeenteraadsvergadering van 10 november 2020 heeft de raad besloten dat die huivestig vooralsnog niet bij het bedrijf zelf gaat plaats vinden (lees hier het artikel over de behandeling in de gemeenteraad van Horst aan de Maas).
Aan het begin van de behandeling van de provinciale lening aan Hessing nam de heer Kuijpers namens de omwonenden van de St. Jorisweg (Hegelsom) gebruik van de mogelijkheid om in te spreken. Ook Mathieu Tacken van de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten Horst aan de Maas wilde inspreken, maar door haperende techniek bleek dat niet mogelijk. De bijdrage van hem is wél aan de Statenleden verstrekt (zie bijlage). Kuijpers wees de commissieleden er op dat de indruk bestaat dat Californië 2 een industrieterrein zou zijn. Dat klopt echter niet. Het gaat om een gebied dat bestemd was voor glastuinbouw en het gebied bevindt zich aan de rand van een zeer kwetsbaar natuurgebied ('t Ham en De Reulsberg). Kuijpers wijst er verder op, dat de lening die de provincie wil verstreken naar zijn mening niet verantwoord is. De financiële cijfers van het bedrijf bestuderend blijkt dat het bedrijf weliswaar een omzetstijging laat zien, maar dat de winst in 2019 vergeleken met 2015 gehalveerd is. Zo te zien gaat het niet - benadrukt Kuijpers - om een robuust bedrijf. De 7% op de achtergestelde lening betekent feitelijk € 900.000 per jaar en dat is 25% van de jaarlijkse winst! De producten van het bedrijf worden onder andere geleverd aan bedrijven die nu veel te lijden hebben onder corona (denk aan Schiphol, bijvoorbeeld).
GS schetst een beeld van een innovatief bedrijf dat hoogwaardige werkgelegenheid realiseert. Maar dat beeld is niet correct volgens de woordvoerder van de buurt rondom Californië 2. De werknemers worden vanuit Belfeld, Helmond en Schwalmtal overgeplaatst naar Horst aan de Maas. Feitelijk gaat het meer om consolidatie en reorganisatie van het bedrijf. Het gaat - zeker op termijn - juist om verlies van werkgelegenheid, onder andere in verband met de robottiseringsplannen van het bedrijf, aldus Kuijpers.
Kuijpers vroeg aan de commissieleden aandacht voor de verdere "verdozing" van het gebied, gepaard gaande met de komst van grote aantallen arbeidsmigranten, die ook nog eens gehuisvest moeten worden. Dat leidt tot veel spanningen in het gebied. De heer Knops, de huidige Staatssecretaris voor Binnenlandse Zaken (woonachtig binnen dit gebied en heeft als wethouder bijgedragen aan de ontwikkeling van dit gebied) heeft volgens Kuijpers gesteld dat het gebied eigenlijk niet bedoeld is voor industriële ontwikkeling.
Aan het einde van zijn betoog schetste Kuijpers dat de plannen van Hessing en de provincie omgeven zijn door geheimzinnigheid (zo zijn bijvoorbeeld het treasuryrapport en de daarin voorgespiegelde 'incentives' niet openbaar) en is er sprake van hoge tijdsdruk. Er zijn de nodige externe investeerders die vóór 1 januari 2021 alles afgerond willen hebben, anders haken ze af. Dat is ook de reden dat de bezwaarmakers uit de buurt onder druk zijn gezet door de bestuurders om geen stappen te zetten richting de Raad van State...
Na de inspraak van Kuijpers kwamen de Statenleden aan het woord. Hoewel veel fracties de nodige kritische opmerkingen plaatsten, kwam journalist Will Gerritsen in Dagblad De Limburger tot de conclusie dat Provinciale Staten van Limburg wel zouden instemmen met het plan van GS. Volgens hem zou een politieke meerderheid het voorstel voor de lening in grote lijnen steunen. Maar het definitieve besluit wordt pas in de vergadering van Proviciale Staten genomen. Veel commissieleden verwezen naar de woorden van Kuijpers om hun kritiek op de plannen te formuleren.
Met name de grote aantallen arbeidsmigranten die aan de slag gaan en hun huisvesting kreeg aandacht. SP-woordvoerder Marc van Caldenberg gaf aan dat hij de indruk kreeg dat hier een onderneming gefaciliteerd wordt om het bedrijf een beter verdienmodel te laten ontwikkelen, met name via het inschakelen van arbeidsmigranten. Hij heeft dan ook grote vraagtekens bij de meerwaarde voor Limburg. Hij vreest een verstoorde verhouding in het gebied tussen de nu aanwezige burgers en de komst van grote groepen arbeidsmigranten, die de leefbaarheid zou kunnen aantasten. Meerdere commissieleden wezen er op dat de komst van de arbeidsmigranten niet ten koste zou mogen gaan van de lokale woningzoekenden in de regio omdat deze werknemers (autochtone en arbeidsmigranten) beslag leggen op de bestaande woningmarkt.
SP-er Marc van Caldenberg wees diens collega-commissieleden op het besluit in de gemeenteraad van Horst aan de Maas. De raad heeft weliswaar besloten de huisvesting van de arbeidsmigranten niet naast het bedrijf te realiseren, maar - aldus Van Caldenberg - de mogelijkheid wordt open gelaten dat de huisvesting tóch binnen Californië 2 plaats vindt. Want de raad heeft B&W de wijzigingsbevoegdheid gegeven, zulke huisvesting alsnog te realiseren. Gedeputeerde Hubert Mackus meldde echter dat er al een alternatieve bouwlocatie op Greenport Venlo achter de hand wordt gehouden.
Mackus benadrukte in zijn reactie op de commsisieleden dat Hessing in een eerder stadium serieuze plannen had om de fabriek in Purmerend neer te zetten. „In dat geval zouden er 1280 banen uit het zuiden van het land zijn verdwenen”. Daarmee zou de komst van Hessing naar Californië 2 dus goed zijn voor de werkgelegenheid in Noord-Limburg. Een verhaal dat het misschien leuk doet in de publiciteit, maar het is Hessing zélf die aangegeven heeft dat de plek in Noord-Limburg juist van belang is om zijn expansieplannen naar de Duitse markt te kunnen dienen. Het bedrijf heeft - ook volgens Mackus - plannen om het grootste groenteverwerkingsbedrijf van Europa te worden en ook dat levert op termijn volgens de gedeputeerde veel werkgelegenheid op. En tenslotte wees hij er op dat - in de loop van de jaren - het percentage Nederlandse arbeidskrachten 70% gaat bestaan uit Nederlandse arbeidskrachten.
Het debat in de commissie Financiën, Economie en Bestuur met betrekking tot het voornemen om Hessing een bedrag van 13 miljoen euro te lenen, kan hier bekeken en beluisterd worden.
- Zie ook:
- Economie
