Horst aan de maas

Onder grote pressie en met geheimzinnigheid omgeven drukte het college van B&W en de coalitiepartijen CDA, Essentie, D66/Groen Links en de PvdA de plannen voor de bouw van groenteverwerkings-bedrijf Hessing er door in de gemeenteraadsvergadering van 10 november 2020. Wél moest de gemeenteraad - na kritiek van de SP, de buurten rondom het gebied 'Californië 2' en de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten (lees hier het artikel over de kritiek) - bakzeil halen wat betreft de huisvesting van arbeidsmigranten nabij het bedrijf.

Net vóórafgaande aan de raadsvergadering werd - na weken van geheimzinnigheid - 'onthuld' dat het bedrijf dat zich wilde vestigen op 'Californië 2' het groenteverwerkingsbedrijf Hessing uit Zwaagdijk betrof. Aan Dagblad De Limburger wilde Hessing overigens nog niet veel kwijt over de preciese plannen van het bedrijf in de toekomst. Dat weerhield de politici van de provincie (gedeputeerde Koopmans - CDA)) en de gemeente (wethouder Tegels - CDA) er niet van hoog op te geven over de toekomstmogelijkheden die het bedrijf zou gaan bieden voor de regio. En dat mag kennelijk wat kosten. Gedeputeerde Staten willen samen met de provinciale investeringsbank Liof en het Limburgs Energie Fonds zo'n 13 miljoen euro lenen aan het bedrijf. Met de nodige risico's, zo erkent de provincie ruiterlijk (zie bijlage).

Bij aanvang van de raadsvergadering stelde SP-raadslid Van Rengs voor om het agendapunt te schorsen. Omdat die openheid pas vlak vóór de raadsvergadering werd gegeven was er geen mogelijkheid geweest - zo stelde Van Rengs - alle informatie eigen te maken. Diens voorstel werd door de overige partijen afgewezen. Ondanks het verwijt van verschillende fracties tijdens de behandeling van het agendapunt dat het proces (geheimzinnig en onder grote druk) "niet de schoonheidsprijs verdiende".

Zowel het gemeentebestuur als het provinciaal bestuur zagen de komst van Hessing als het 'redmiddel' voor de ontwikkeling van Greenport Venlo, zogenaamd vanwege de nieuwe werkgelegenheid die het bedrijf zou gaan bieden. De SP plaatst daar haar vraagtekens bij. Als gevolg van de nieuwbouwplannen van Hessing in Californië 2 worden drie productiebedrijven (in Belfeld, Helmond en Schwalmtal) gesloten. De werknemers van die bedrijven gaan straks - volgens Hessing - bij het nieuwe bedrijf werken. Daarnaast wil het bedrijf - dat veel werkt met flexwerkers - volgens Dagblad De Limburger  zo'n 750 arbeidsmigranten (60% van het totaal aan werknemers!) inschakelen. En in de toekomst wil het bedrijf de productiewerkzaamheden zoveel mogelijk robotiseren. Wethouder Tegels (CDA) en Bouten (PvdA) roemden ondanks die feiten de impuls voor de werkgelegenheid in de gemeente en gaf aan dat er naar gestreefd zou worden mensen met een uitkering aan het werk te krijgen bij Hessing. Daarnaast - zo stelde wethouder Tegels - zou de komst van de werknemers die nu al werken bij Hessing - voor een deel komen wonen binnen de gemeente. Op de kritiek van de SP dat er in Horst aan de Maas een groot tekort is aan betaalbare huisvesting en de druk die de komst van de werknemers van Hessing op de woningmarkt zou betekenen, ging Tegels niet in.

In de voorbereidende vergadering was vanuit de SP, de buurten en de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten vooral ook veel kritiek geuit over de plannen voor de huisvesting van arbeidsmigranten binnen Californië 2. In het gebied rondom Californië 2 worden al heel veel arbeidsmigranten gehuisvest. Dat leidt tot grote onrust onder de omwonenden. De SP en de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten riepen eerder op eerst een omgevingsgesprek te voeren en dan pas te kijken hoe de plannen voor huisvesting van arbeidsmigranten uitgevoerd zouden worden. Die kritiek leidde tot koortsachtig overleg tussen de coalitiepartijen, het college van B&W en de buurten rondom Californië 2. Waar de SP al eerder in gesprek was gegaan met de omwonenden werd vanuit de coalitiepartijen CDA, Essentie, PvdA en D66/Groen Links - rijkelijk laat - écht geluisterd naar de omwonenden. En dat leidde tot aanpassingen van het bestemmingsplan en een drietal moties (zie de bijlagen). De huisvestingslocatie voor arbeidsmigranten wordt uit het bestemmingsplan gehaald en er wordt een omgevingsdialoog gestart voor de verdere invulling van de plannen (lees hier de wijziging van de plannen en de moties en bekijk de video van de raadsvergadering). Het amendement en de moties zijn ingediend door Essentie, PvdA, CDA en D66/Groen Links en ondersteund door de SP. De VVD heeft tegen het amendement en de moties gestemd en vóór het bestemmingsplan. De SP heeft tegen het bestemmingsplan gestemd, omdat ze tegen deze grootschalige ontwikkeling is en zich zorgen maakt over de uitvoerbaarheid van het amendement en de moties in de zin zoals dat vanuit het oogpunt van de buurten gewenst zou zijn.

Paul Geurts, voorzitter van de Werkgroep Huisvesting Horst aan de Maas, stelde desgevraagd blij te zijn met de besluiten van de gemeenteraad. In ieder geval heeft de gemeente zich voorgenomen nu serieus werk te maken van een écht omgevingsgesprek met de buurten. Maar Geurts waarschuwt meteen voor al te groot optimisme. De wijziging van het bestemmingsplan laat namelijk nog steeds de mogelijkheid open dat B&W - zonder daarvoor de raad opnieuw te hoeven raadplegen - kan besluiten de huisvesting voor arbeidsmigranten alsnog binnen Californië 2 toe te staan. "En sowieso" - voegt Geurts daar aan toe - "komt er dus ergens anders een locatie voor de geplande huisvesting. Met alle commotie die dat dan weer te weeg zal brengen". Of de buurten uiteindelijk ook écht krijgen wat ze vragen moeten we afwachten, aldus de voorzitter van de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten. "Dat zal voor een deel afhangen van de kracht die de buurten weten te ontwikkelen om zaken af te dwingen enerzijds en anderzijds van de kaders die “de politiek” (inclusief Californië BV) en het bedrijf/de bedrijven zullen hanteren (waarbij de “noodzaak voor economische groei” en in het verlengde daarvan de werkgelegenheid wel als overheersend argument naar voren zullen worden gebracht). Ik denk dat we als werkgroep de vinger stevig aan de pols moeten houden en dat we in onze gesprekken met de wethouder de richtlijnen voor een omgevingsdialoog zo strikt mogelijk moeten formuleren. Het is de taak van de Werkgroep (en ook de SP) de bewoners/buurten zo goed mogelijk te ondersteunen", besluit Geurts zijn betoog.

Omroep Horst aan de Maas besteedde ook aandacht aan de resultaten van de raadsvergadering. Het bericht van Omroep Horst aan de Maas kunt u hier bekijken.

Bijlage: 

De wijzigingen (amendement) in het voorstel van B&W

Motie 1: maatregelen die nodig zijn als gevolg van de komst van Hessing

Motie 2: schrappen van de locatie voor huisvesting arbeidsmigranten uit het bestemmingsplan

Motie 3: omgevingsgesprek voeren met omwonenden

Voorstel provincie Limburg om Hessing 13 miljoen te lenen