Horst aan de maas

Enige tijd geleden stuurde vereniging Behoud de Parel haar notitie "Drie jaar luchtkwaliteit meten in landelijk gebied. Wat nu?" - een evaluatie van de ontwikkeling van fijnstofmeetapparatuur en een meetnetwerk door Behoud de Parel - naar de gemeenteraad en het College van B&W van de gemeente Horst aan de Maas. In de gemeenteraadsvergadering van 8 november 2022 maakte de vereniging gebruik van het recht om in te spreken.

Paul Geurts trapte namens Behoud de Parel af. Hij wees op het toesturen van de notitie en hij memoreerde dat de ontwikkeling van de meetkit landelijk tot aandacht had geleid. Zowel Trouw als de Volkskrant besteedden er aandacht aan en met het RIVM kwam samenwerking tot stand. Vervolgens ging Geurts in op de gezondheidsrisico's als gevolg van de uitstoot van fijn stof (lees in de bijlage diens toespraak). Die gezondheidsrisico's zijn alle reden om iets te ondernemen tegen de uitstoot van fijn stof. "Hier helpen geen doekjes tegen het bloeden meer. Hier moet echt de stofdoek overheen! Alhoewel, ook een stofdoek zal hier weinig soelaas bieden. Of het zou een stofdoek moeten zijn die u dagelijks

herinnert aan uw taak om op te komen voor de gezondheid van de burgers die u vertegen-woordigt". Daarna overhandigde Geurts de zogenaamde 'herinneringsstofdoek' aan de voorzitter van de gemeenteraad, burgemeester Palmen en kregen alle raadsleden en leden van het college van B&W die 'herinneringsstofdoek'.

Teus Hagen, de ontwikkelaar van de fijnstofmeetkit, wees er in zijn toespraak richting gemeenteraad op, dat door lokaal luchtkwaliteit te meten een haalbare en kwalitatieve indicatie over de luchtkwaliteit in de directe woonomgeving mogelijk is (lees diens bijdrage in de bijlage). Daarbij gaat het over fijn stof, stikstof, geur en bijvoorbeeld roetdeeltjes. Het meten van fijn stof en stikstof is echter maar een eerste – volgens Hagen overigens wel belangrijke - stap tot inzicht. "Met het meten van geur en bijvoorbeeld de uitstoot als gevolg van houtstook zijn we nog niet zo ver", stelde Teus Hagen. Vervolgens wees Hagen op de verplichtingen die het door Horst aan de Maas ondertekende Schone Lucht Akkoord (SLA) met zich mee bracht: het verbeteren van de luchtkwaliteit tot 50% in 2030! Daarvoor is volgens Behoud de Parel een gedegen uitvoeringsplan als hulpmiddel noodzakelijk.

Behoud de Parel is eerst in 2017 in gesprek gegaan met de gemeente (toen via oud-wethouder Op de Laak) en vervolgens op 16 april 2021 met de wethouders Bouten en Beurskens en een ambtenaar om te kijken hoe Behoud de Parel de gemeente aan een meetnetwerk kan helpen. "Maar… we zijn nu een hele tijd verder. We moeten helaas constateren dat zelfs de formulering van de bedrijfsmatige opzet van een meetnetwerk, slechts een onderdeel van een uitvoering, nu al meer dan een anderhalf jaar duurt", aldus de woordvoerder van Behoud de Parel. Vandaar zijn noodkreet: "Gemeente Horst aan de Maas, kom in actie en stel een transparant bedrijfsmatig Uitvoeringsplan op dat je bijvoorbeeld in maart 2023 op tafel hebt en activeert".

In zijn reactie op de inspraak van Behoud de Parel haastte wethouder Kuipers (D66/GroenLinks) zich om zich te excuseren voor het feit dat de gemeente Behoud de Parel sinds januari van dit jaar niet op de hoogte heeft gehouden van de ontwikkelingen. "Maar", aldus de wethouder, (die zei mede namens wethouder Beurskens van Essentie te spreken): "Dat betekent niet dat er niets meer gebeurd is". Kuipers vertelt vervolgens dat samenwerking gezocht is met de gemeente Venray en dat er een projectleider is aangesteld, die moet zorgen voor de ontwikkeling van het meetnetwerk in de regio Noord-Limburg, waarbij ze de deskundigheid van Behoud de Parel willen benutten. Wethouder Kuipers erkent dat de wijze van communiceren (in het coalitieakkoord van CDA, Essentie, D66/GroenLinks en de PvdA nota bene één van de speerpunten!) de schoonheidsprijs niet verdient. Kuipers zegt toe dat hij er voor zal zorgen dat Behoud de Parel het projectplan dat is opgesteld, zo spoedig mogelijk krijgt toegestuurd en hij wil op korte termijn in gesprek met Behoud de Parel om het vervolg te bespreken. Verder wijst de wethouder op het "Uitvoeringsplan Veehouderij" waarin weergegeven wordt dat er werk gemaakt wordt van de achterstallige controles in het kader van de IPPC (Behoud de Parel wees de gemeente eerder op het feit dat zij niets deed aan die controles), de ontwikkeling van een meetnetwerk én de aanscherping van de geurnormen die de gemeente hanteert. Kuipers zei de gemeenteraad toe dat zij in een aparte raadsinformatiebijeenkomst op 14 december 2022 bijgepraat worden over de ontwikkelingen met betrekking tot deze zaken.

Kuipers eindigde zijn reactie op de inspraak van Behoud de Parel met de stelling dat de gemeente 100% achter de ambities van het Schone Lucht Akkoord (SLA) staat. Een stelling die niet strookt met de werkelijkheid, want in de gemeenteraadvergadering van 6 september 2022 gaf Kuipers aan te weigeren om een onderdeel van het SLA (het terugdringen van de uitstoot van de voor de gezondheid schadelijke uitstoot van onder andere fijn stof door houtstook) uit te voeren.

Vanuit de gemeenteraad werden vragen gesteld door de fractie Perspectief en de VVD. Perspectief wilde een procesbeschrijving en informatie over de mogelijkheden (onder andere financieel) voor het ontwikkelen van een meetnetwerk in Horst aan de Maas. Een raadslid wilde weten hoe de metingen van fijn stof uitgevoerd worden. Wethouder Kuipers wist daar geen antwoord op te geven. Op zich opmerkelijk en dat geldt in even grote mate voor de vraag. Zowel de wethouder als het raadslid hebben eerder de notitie "Drie jaar luchtkwaliteit meten in landelijk gebied. Wat nu?" ontvangen. Daarin staat uitvoerig het antwoord omschreven. Zouden vraagsteller en wethouder de notitie niet gelezen hebben?