Horst aan de maas

Ron Meijer, oud voorzitter van de SP en fractievoorzitter van de SP in de gemeenteraad van Heerlen, schreef op donderdag 19 maart een column in Dagblad de Limburger waarin hij inhaakte op de ontwikkelingen rondom de corona-crisis. Hij schreef over de "Vitale beroepen":

"‘Onze helden in de zorg’ kopte menig krant afgelopen dagen. Voetbalfans van uiteenlopende clubs hingen op allerlei plekken spandoeken met steunbetuigingen. Ook Mark Rutte, verantwoordelijk voor de zwaarste bezuinigingen op de zorg ooit, sprak vol lof over de mensen in de frontlinie van deze corona-crisis. Prachtig. En volledig terecht.

Maar praatjes vullen geen gaatjes. Kiest de krant een kant als de vitale beroepen meer waardering willen? Zal Nederland ook uitbundig klappen als de helden in de toekomst opnieuw in actie komen voor hun vak? Zal Rutte zijn vrienden van Shell en Unilever voortaan belasting laten betalen om de noden van docenten, zorgwerkers en schoonmakers te ledigen? Of zijn het slechts vrijblijvende aanmoedigingen?

Frontsoldaten
Wat opvalt aan die officiële lijst met vitale beroepen is hoeveel ervan op z’n zachtst gezegd niet met bonussen en gouden handdrukken naar huis gaan. Buschauffeurs reden demonstratief met kliko’s achter hun bus om een fatsoenlijke plaspauze af te dwingen, schoonmakers staakten voor doorbetaling bij ziekte. Leraren, politieagenten en zorgwerkers gingen massaal de straat op tegen de uitholling van hun vitale beroep. Medewerkers van de kinderopvang, afvalbedrijven en supermarkten kennen lage lonen en reusachtig veel flexwerk.

U mist de private bankier, de vastgoedbelegger en de consultant? Klopt. Die zijn volgens de rijksoverheid niet onmisbaar. Niet voor het eerst in de geschiedenis worden de frontsoldaten gevormd door mensen met bescheiden inkomens. Zonder forse steun en bescherming lopen juist veel van die vitale beroepen onevenredig veel risico. Nederland is namelijk Europees kampioen flex én wereldkampioen in het matsen van multinationals. ‘Flexibel’ is immers louter voordelig voor het grootbedrijf. Voor de CEO van KLM die als eerste het handje ophield om met de andere hand alle vitale flexwerkers, nul-urencontracten en schijnzelfstandigen op straat te gooien. En hij zal niet de enige zijn. Stank voor dank, heet dat.

Problemen
De totale en onbeschermde afhankelijkheid van miljoenen mensen met een onzeker contract is niet alleen een reusachtig economisch probleem maar ook een gezondheidsrisico. Presenteïsme heet dat. Mensen met nuluren-, uitzend- en oproepcontracten gaan toch werken, ook als ze eigenlijk ziek zijn. Ze kunnen weinig anders, want ze hebben brood op de plank nodig. De bewuste politieke aanmoediging van het flexvirus blijkt daarmee een groot risico. Het ene virus verspreidt het andere.

Wie een vitaal land wil oogsten, zal solidariteit moeten zaaien. Na het redden van bedrijven, zal het redden van mensen moeten volgen. Als deze coronacrisis iets aantoont, is het dat ons oude systeem ongezond en onhoudbaar is. Als we de vitale beroepen écht zo belangrijk vinden, dan waarderen we hun werk beter. Dat ze in de frontlinie staan met – in alle opzichten – weinig bescherming is een ongekend schandaal. Alsof je een soldaat in spijkerbroek naar het front stuurt. De vitalo’s verdienen vast en veilig. Alle flexcontracten worden vast, met beschermende kleding en minstens een leefbaar loon van 14 euro per uur. Aan de frontlinie moet je je geen zorgen hoeven te maken of je morgen nog wel gezond bent, werk hebt of je energierekening kunt betalen.

Speelkwartier voorbij
Onbetaalbaar? Laat me niet lachen. Het kabinet trekt 10 tot 20 miljard uit. Per kwartaal. Om bedrijven te redden. In Spanje werden alle zorgverzekeraars en ziekenhuizen genationaliseerd. In heel Europa gaat de geldkraan open. Met veel minder moeite laten we Shell, Unilever en Philips voortaan wél belasting betalen. Dat is wel zo eerlijk. Het speelkwartier is voorbij. Ook de Aholds en Jumbo’s dragen bij. Zij profiteren van het sluiten van horeca. Over hun exorbitante crisiswinst heffen we daarom een Solidariteitstaks. Onhaalbaar? Als deze crisis ons iets leert, dan is het wel dat wat gisteren onmogelijk leek, vandaag realiteit kan zijn".