Horst aan de maas

Het is nu al weer een aantal jaren geleden dat vereniging Behoud de Parel en de SP Horst aan de Maas in actie kwamen om de bouw van het Nieuw Gemengd Bedrijf (bestaande uit de varkenshouderij van Houbensteyn Groep met 32.000 varkens en Kuipers Kip met 1,2 miljoen kippen. een slachterij en een mestverwerkingsinstallatie) te voorkomen. Dat lukte deels. In plaats van een kippenhok met 1,2 miljoen kippen kwam er een bedrijf met 'slechts' 250.000 kippen. En het aantal varkens van Houbenstein werd ook teruggebracht. De aanvankelijke 32.000 varkens bleken toch te veel stank te produceren. Krimp werd daarom verplicht door de rechter. Nu - dus jaren later - moet Houbensteyn alsnog het hoofd buigen voor de maatschappelijke druk en krijgen Behoud de Parel en de SP alsnog gelijk! Varkens-houderij Houbensteyn Groep in Ysselsteyn, de grootste van Limburg, stopt ermee. Het bedrijf houdt op dit moment 45.000 varkens, verdeeld over zes locaties in de regio, waaronder de locatie van het NGB in Horst. Aan het einde van dit jaar zijn alle dieren verdwenen en een jaar later zijn de stallen afgebroken.

In De Limburger stelde Martin Houben dat hij, als hij zijn hart had gevolgd, niet gestopt was met de varkensstallen. Maar vanuit zakelijk oogpunt kon hij niet anders. „Wij hebben grote locaties”, zegt hij tegen De Limburger. „En met name de grote locaties liggen onder vuur in onze maatschappij.” Opmerkelijk, want die maatschappelijke druk lag er al ten tijde van de acties van Behoud de Parel en de SP. In talloze gesprekken met Houben en Kuipers is juist gewezen op de maatschappelijke consequenties van de megastallen die zij wilden bouwen. Nu constateert Houben dat het concurrentienadeel ten opzichte van de kleinere bedrijven de laatste jaren is gegroeid. Dat kenmerkt de ontwikkelingen in de afgelopen jaren, waarin Behoud de Parel en de SP het kennelijk bij het juiste eind hadden en gehoor hebben gevonden bij de politiek en andere maatschappelijke organisaties.

In het persbericht van Houbensteyn geeft Martin Houben aan dat zijn varkens niet in aanmerking voor het Beter Leven Keurmerk en loopt hij fiscale voordelen zoals de milieu-investeringsaftrek mis. Daarbovenop komt nog eens wat Houben de ‘vergunningsproblematiek’ noemt: stikstof, ammoniak, stank. En vlak ook niet de uitstoot van fijnstof uit, vult Paul Geurts (SP) aan. "Dat was voor ons toentertijd een van de redenen om in het geweer te komen tegen de megalomane opzet van het NGB. Omdat de gezondheid van de mensen in de wijde omgeving in het gedrang kwam". 

Het grotere plaatje, zo constateert Houben nu, is duidelijk: er is in Nederland te weinig draagvlak en visie voor zijn varkenshouderij.
"Natuurlijk is het zuur voor Houbensteyn, dat ze nu alsnog moeten stoppen. Dat gun je in principe geen enkel bedrijf", aldus Paul Geurts, één van de toenmalige actievoerders en lid van de SP. "Maar vanuit het perspectief van de toenmalige actie doelen geldt onverminderd beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. En financieel komt Houben er voordelig uit door gebruik te maken van de stoppersregeling".

Voor omwonende Eugenie Dings (lid van Behoud de Parel) is het nieuws - zo stelt ze in De Limburger - even slikken. "Natuurlijk is er sprake van een soort overwinning". Al jaren heeft zij last van de stank die een grote locatie van de Houbensteyn Groep produceert. Maar zij had Houbenstein deze 'gang naar Canossa' willen besparen. "In een ideale wereld waren er wel mogelijkheden geweest om  de omwonenden uit de stank te halen", aldus Dings. Volgens Geurts spelen en speelden er echter meer aspecten (dierenwelzijn, uitstoot van fijnstof, grootschaligheid ten nadele van familiebedrijven, e.d.) een rol. "Die aspecten mogen we niet uit het oog verliezen", aldus Geurts.

Overigens houdt de Houbensteyn Groep niet op te bestaan. Ongeveer een kwart van het bedrijf houdt zich bezig met grondbeheer en de opwekking van duurzame energie door middel van biogas. Die activiteiten zet Martin Houben door, zo blijkt uit het persbericht dat Houbenstein de wereld instuurde. Maar ook aan dat soort activiteiten zitten de nodige haken en ogen, meent Paul Geurts. Het is zaak om daarbij ook alert te blijven.