Horst aan de maas

Dinsdagavond 19 maart 2024 sprak Wilma Kurvers, voorzitter van de SP-Werkgroep Woonklimaat, de gemeenteraad toe over de gang van zaken bij Meent en Muldershof in Horst, huurappartementen in het bezit van de Zweedse vastgoedbelegger Heimstaden. Zij wees de gemeenteraad op de dreiging dat de nu nog betaalbare huurwoningen verkocht gaan worden, het slechte communiceren van Heimstaden met de huurders en het ontbreken van adequaat onderhoud (lees de hele bijdrage van Wilma Kurvers in de bijlage).

De appartementencomplexen van Meent en Muldershof werden bijna 40 jaar geleden gebouwd, in 1985. De plaquette op de buitenmuur van een van de complexen geeft aan dat deze woningen bestemd waren voor huisvesting van alleenstaanden. Aanvankelijk woningen van Wonen Limburg. De huidige eigenaar, Heimstaden, is een belegger van Scandinavische herkomst met ruim 13.000 woningen in Nederland, waarvan 48 dus in onze gemeente. Heimstaden is van plan om 12.000 van haar woningen te koop te gaan zetten. Dat plan is al gedeeltelijk in uitvoering, ook in onze gemeente. De afgelopen maanden zijn er al zeker 3, mogelijk 4 woningen in Meent en Muldershof leeg komen te staan, die niet direct meer verhuurd worden. In haar verhaal richting gemeenteraad stelde Wilma Kurvers dat het te koop zetten van woningen volgens de SP een slecht plan is: je onttrekt betaalbare woningen aan het huursegment. Kurvers: "De woningen zijn uitermate geschikt – qua woonoppervlak - voor onder anderen jongeren en alleenstaanden in onze gemeente. Momenteel is het toch zo dat het betalen van een hoge huur gezien de woonmarkt in Horst aan de Maas helaas geaccepteerd moet worden en voor velen huurwoningen daardoor niet meer bereikbaar zijn, maar ook het verkrijgen van een hypotheek voor een koopwoning is praktisch onmogelijk op basis van één salaris".

De gang van zaken is voor de SP-werkgroep Woonklimaat de reden om - ook  aan het college van B&W - de vraag voor te leggen of men bereid is om er alles aan te doen om de woningen te behouden als huurwoningen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door in overleg te gaan met Heimstaden en de woningen die leegkomen aan te kopen of met een andere woningcorporatie te overleggen.

In februari jongstleden heeft de Werkgroep Woonklimaat een enquête gehouden onder de bewoners van de appartementen waarin vragen met betrekking tot het onderhoud van de woningen, de communicatie met de verhuurder en of men op de hoogte was van de plannen om te gaan verkopen. Bijna 60% van de bewoners heeft meegedaan aan de enquête. Het bleek dat maar een paar mensen op de hoogte waren van de verkoopplannen van Heimstaden. Een heel groot gedeelte van de huidige huurders geeft aan dat ze er willen blijven wonen. De meesten simpelweg omdat er geen alternatieven zijn. De huurprijs wordt door de meerderheid als behoorlijk fors beschouwd, zeker gezien de staat van onderhoud van de appartementen. De meeste flats hebben bijvoorbeeld nog steeds de keuken en badkamer uit het bouwjaar 1985, er is nog enkel glas in de woningen aanwezig en er is sprake van betonrot bij met name de balkons.

Op 12 maart 2024 zijn vertegenwoordigers van de Werkgroep Woonklimaat op bezoek geweest in Heerlen, waar zich het regiokantoor Limburg van Heimstaden bevindt en ze hebben daar met de regiomanager en het hoofd Marketing & Communications gesproken. Er werd beaamd dat het niet altijd goed ging met de communicatie maar dat men daar maatregelen voor genomen heeft. Eens te meer werd duidelijk waar de werkwijze van een vastgoedbelegger eigenlijk op neerkomt: woningen worden aangekocht om mee te verdienen.

SP'er Kurvers: "Aanvankelijk was het plan, zegt Heimstaden, bij overname van de woningen – zo’n vijf jaar geleden - om te verduurzamen, maar gezien het huidige klimaat - en daarbij citeer ik “ziet Heimstaden er zich toe genoodzaakt de woningen te verkopen vanwege de nieuwe huurwet, de stijgende rente en het belastingklimaat in Nederland”. Nou kun je zeggen ‘als Heimstaden pas verkoopt als de huurder het pand verlaat, is er toch niets aan de hand’. Klopt, het kan goed 15 jaar duren maar de woningen behoeven onderhoud en dat is dus iets dat Heimstaden niet gaat doen. Plus het dramatisch lage aantal sociale huurwoningen dat we in onze gemeente al hebben wordt nog lager. De reden om niet te verduurzamen is – wederom een citaat van Heimstaden - ‘dat de woningen aan Meent en Muldershof grotendeels een C-label hebben’. Heimstaden zegt haar woningen met een G-, F- of E-label de komende jaren wel te gaan verduurzamen".

Of dat zogenaamde C-label in Meent en Muldershof daadwerkelijk aan de eisen voldoet, waagt de werkgroepj te betwijfelen. De energielabels zijn ook vaker opgetrokken om de huur te kunnen verhogen. Feit blijft dus wel dat er niets aan de woningen is en wordt gedaan. De jaarlijkse huurverhoging wordt wel gewoon doorgevoerd. Dringend reparatiewerk zou volgens Heimstaden wel uitgevoerd moeten worden. Daar is echter al vaker melding van gemaakt, maar afspraken die dan worden gemaakt, worden niet nagekomen.

Wilma Kurvers geeft aan niet gerust te zijn op de ingewikkelde constructie van een mix van huurders en eigenaren als er flats verkocht gaan worden. Wat gaat dit dan betekenen voor het onderhoud dat meestal gezamenlijk aangepakt wordt maar waarbij door inmenging van een vereniging voor eigenaren de huurders wel eens aan het kortste eind kunnen trekken? Vooral ook omdat Heimstaden, die niet wil verduurzamen, als eigenaar van de resterende huurwoningen dan de beslissende stem heeft. De mogelijkheid van dat scenario werd wel beaamd door Heimstaden maar een duidelijk beleid hierin heeft men niet. Afgezien van de toezegging dat ze niet aan bewoners wegpesten gaan doen.

Er moet voor gezorgd worden dat we de 'Heimstadens' in onze gemeente – want dit is niet de enige verhuurder c.q. vastgoedbelegger – ervan weerhouden betaalbare huurwoningen te gaan verkopen. Het gaat in het geval van Heimstaden ook nog om een vastgoedbelegger die sociale woningen niet goed onderhoudt, geen energiemaatregelen neemt en er nu vanaf wil.

Aan het einde vaan haar betoog vroeg SP-woordvoerder Kurvers wat de gemeente wil en kan betekenen in de problematiek rondom de eventuele verkoop van deze woningen en ondersteuning van de bewoners en welke middelen de gemeente ter beschikking staan om hier iets aan te doen. En is de gemeente bereid die middelen te gebruiken?

De toespraak werd afgesloten met de stelling dat Heimstaden haar huurders de woning moiet geven waar ze voor betalen!

Verantwoordelijk wethouder Bouten (PvdA) reageerde niet in de gemeenteraadsvergadering, maar per mail aan de werkgroep. Hij schreef dat hij het met de SP eens was dat het doel van de gemeente zou moeten zijn dat zoveel mogelijk huurwoningen behouden blijven. Mogelijke uitzonderingen zijn volgens de wethouder plekken waar al (te) veel sociale huurwoningen zijn, denk bijvoorbeeld aan de Marijkestraat. "Die moeten we dan wel op andere plekken compenseren".

De wethouder schrijft verder: "We hebben daar (op dit moment) geen instrumentarium voor. Uiteraard kunnen we als gemeente een budget ter beschikking stellen om woningen te kopen. Dan zouden we echter voorbijgaan aan de doelstelling en taak van de al door jullie benoemde woningcorporaties. Daarnaast zou dat betekenen dat de collega’s die dat zouden moeten gaan doen hun tijd niet kunnen stoppen in de nieuwbouwprojecten waar we op dit moment mee bezig zijn, waar we 30% sociale huur (en nog meer ‘betaalbare woningen’) toevoegen.

Wethouder Bouten zegt de werkgroep toe dat hij bij het volgende bestuurlijk overleg met de corporaties (Wonen Limburg en Woonwenz - red.) gaat bespreken hoe de gemeente en de corporaties, zowel in de huidige situatie rondom Meent en Muldershof als bij toekomstige punten, om kunnen gaan met het gezamenlijke doel om zoveel mogelijke huurwoningen als sociale huurwoningen te behouden. Zodra het gesprek met de corporaties hebben plaats gevonden, zorgt de wethouder dat de werkgroep een update krijgen.

Bijlage: 

Burgerpodium met betrekking tot Heimstaden