Horst aan de maas

"Er wordt te weinig geïnvesteerd in preventie", dat stelde Henk Verstappen, beleidsmedewerker van de gemeente Horst aan de Maas, tijdens de themabijeenkomst van de SP-werkgroep Gezondheid op vrijdag 17 november over preventie in de gezondheidszorg. Verstappen: "Ziekte kost geld, gezondheid niet. Daardoor is ziekte voor de zorgaanbieders een verdienmodel geworden". Gevoegd bij de opmerking van universitair docent Kathelijne Bessems (Maastricht University) dat er sprake is van grote gezondheidsverschillen, waarbij mensen met een lagere opleiding en/of een lager inkomen vijf tot acht jaar korter leven, leidt tot de conclusie: in ons gezondheidssysteem trekken de mensen met de laagste inkomens aan het kortste eind!

In Multifunctioneel Centrum De Zwingel in Melderslo gingen Bessems, Verstappen en SP-Kamerlid Jimmy Dijk met elkaar en met de zaal in gesprek over het grote belang van preventie in de gezondheid en vooral ook het belang van inzet door de overheid op preventie. Volgens universitair docent Kathelijne Bessems moet er een langdurige en structurele aanpak ingezet worden door de overheid. Niet alleen met betrekking tot preventie in de gezondheidszorg, maar zeker ook met een integraal armoedebeleid, met daarin aandacht voor bijvoorbeeld laaggeletterdheid, levensloop en reductie van sociaal-economische gezondheidsverschillen.

Gemeentelijk beleidsmedewerker Henk Verstappen meldde dat Horst aan de Maas haar beleid heeft aangepast, omdat ze tot de ontdekking is gekomen dat een preventiebeleid dat is gericht op individuen niet werkt, terwijl zo'n beleid leidt tot steeds stijgende uitgaven op gebied van de zorg. In de statistieken, zo meldt Verstappen, staat Horst aan de Maas bovenaan in de lijstjes over de gelukkigste gemeenten in Limburg, maar ondertussen is er sprake van een verdubbeling van het alcohol- en drugsgebruik in Horst aan de Maas. Hij pleitte daarom voor een betere samenwerking tussen beleidsmedewerkers binnen de gemeente. Op het moment doet de gemeente mee aan het project OKO, Opgroeien in een Kansrijke Omgeving, dat zich richt op verbetering van de omgeving op het gebeid van vrije tijd, school-werk-opleiding en de leefomgeving. Dat heeft er onder andere toe geleid dat subsidies aan verenigingen teruggedraaid zijn, want subsidie moet als een investering worden gezien. Ook wil de gemeenbte in elk schoolgebouw een plek voor de wijk/buurt of het dorp creëren. Verstappen consteert dat er - binnen het gemeentehuis - werstand bestaat tegen deze aanpak.

SP-Kamerlid Jimmy Dijk is het met Bessems en Verstappen eens dat het wijzen naar gedrag van mensen (als oorzaak van gezondheidsproblemen) niet te rechtvaardigen is. "Gelukkig", zo constateert hij, "is het aanspreken van de eigen verantwoordelijkheid van individuele mensen in het overheidsbeleid al iets minder dominant. Als voorbeeld noemt hij de "schimmelwoningen": in plaats van er op te wijzen dat sociale huurhuizen in veel gevallen slecht onderhouden worden, tochtig en vochtig zijn en dat daar iets aan gedaan wordt, wijzen woningcorporaties vaak naar de huurders die de schuild zijn van de schimmelvorming. Om daarmee hun eigen verantwoordelijkheid (en vooral hun portemonnee) te ontzien. Volgens Dijk is er meer zeggenschap en controle nodig op ons voedsel, waarbij het afschaffen van BTW op gezond voedsel een belangrijke stap zou zijn. Maar tegelijkertijd moet je het gehalte van suiker, zout en vet aanpakken! Roken bestrijden door hogere accijns op tabak helpt niet, want de armsten blijven roken door meer stress, financiële problemen en het constant op kosten worden gejaagd. Hij sluit zich aan bij het pleidooi van Kathelijne Bessems om koken op school en samen eten goede initiatieven zijn, waarbij kinderen leren waar producten (oorspronkelijk) vandaan komen. Om stevige stappen te kunnen zetten bepleit het SP-Kamerlid dat er 8 miljard euro ingezet wordt om de armoede op te lossen, dat de machtige lobby (van bijvoorbeeld de tabaksindustrie) en de reclames en sponsoring bij bijvoorbeeld sport gestopt wordt en dat we een Nationaal ZorgFonds oprichten, zonder eigen risico en met uitsluiting van de marktwerking. In dat kader wijst hij er op dat tandartsen van de zorgverzekeraars extra geld krijgen om te boren in plaats te investeren in preventie...

Naar aanleiding van vragen uit de zaal kwam ook de oprichting van zorgbuurthuizen aan de orde. Buurtzorg - waar een zorgbuurthuis uit voortkomt - is volgens Dijk belangrijk. Verstappen wijst op het initiatief om in Lottum te komen tot de oprichting van een zorgbuurthuis. Dat gebeurt naar aanleiding van een motie van Aniet Fonteyne, het SP-raadslid dat samen met het CDA een motie indiende die opriep tot de realisatie van zorgbuurthuizen in alle dorpen en buurten van Horst aan de Maas. Die motie werd door de gemeenteraad unaniem gesteund. De SP-werkgroep Gezondheid is één van de organisaties die - samen met Wonen Limburg, Zorgorganisaties als Proteion en De Zorggroep, het welzijnswerk, de Stichting Smetenhof en vele vrijwilligers hard werkt om het zorgbuurthuis in Lottum van de grond te krijgen.

In de bijlage is een uitgebreider verslag van de avond te vinden.

Bijlage: 

Verslag themabijeenkomst "Preventie in de gezondheidsozrg"