Horst aan de maas

Ruim een jaar geleden sloot de Floriade de poorten. Het verhaal was dat er twee miljoen bezoekers waren geweest en dat de wereldtuinbouwtentoonstelling in zowel financieel als economisch opzicht een daverend succes was geworden. Nog een keer werden in heel Noord-Limburg de roze brillen opgezet en knalde de champagne in de gemeentehuizen. Maar al vrij snel werd duidelijk dat voormalig Floriade directeur Paul Beck een kleine nuancering had verzwegen: het ging hier niet om 2 miljoen unieke, betalende bezoekers. Klein verschil, met grote gevolgen, want hierdoor werd het streefgetal van 2 miljoen betalende bezoekers niet gehaald. Tot op de dag van vandaag is het onduidelijk wie deze 2 miljoen mensen waren.

Duidelijk is dat Paul Beck meester was in het vertellen van mooie verhalen. In 2006 beweerde hij dat de mogelijke spin-off van de Floriade wel eens 1,2 miljard euro zijn kunnen zijn. En uit het onderzoeksrapport blijkt dat de wethouders uit de regio zich allemaal hebben laten overbluffen door de voormalig directeur van de Efteling. De politici en bestuurders uit Noord-Limburg wilden een sprookjesachtige Floriade. Uiteindelijk werd het een enkeltje sprookjesbos.

Toch is het te gemakkelijk om alle schuld op de directie af te schuiven. De oorzaak van het Floriade fiasco zit veel dieper. Want het waren de raadsleden, de wethouders en de burgemeesters die tien jaar geleden bewust hebben gekozen voor de Floriade.  Ze hebben er voor gekozen om een BV op te richten en de volksvertegenwoordigers op afstand te zetten.  Ze hebben er voor gekozen om onverantwoorde financiële risico's te nemen. Ze hebben er voor gekozen om het bedrijfsleven geen risico te laten dragen bij het eventuele verlies. Ze hebben er voor gekozen om geen openheid te geven over de financiën.

En kom niet aan met het verhaal dat niemand dit aan heeft zien komen, want de SP heeft vanaf het begin hiervoor gewaarschuwd. Voor de financiële risico's en de gekozen constructie. De conclusie is dat er telkens is weggekeken. En hier ligt de belangrijkste oorzaak van het financiële fiasco.

Het rapport van de commissie Hendriks geeft op veel vragen een antwoord. Tegelijkertijd roept het rapport ook een aantal nieuwe vragen op en worden een aantal belangrijke vragen niet beantwoord. Een van de belangrijkste conclusies van het rapport is dat de wethouders zich vaak lieten overbluffen door de directie en de Raad van Commissarissen. Een wethouder die openheid wilde geven aan de raad werd afgedroogd en de raad van commissarissen speldde de wethouders op de mouw dat ze op persoonlijke titel in het bestuur zaten en dus hun mond moesten houden. De vraag dringt zich op hoe capabel de wethouders waren die verantwoordelijk voor de Floriade waren. Ze hebben zich laten overbluffen en waren verrast door het tekort. Als je er zo dicht op zit dan zie je dat toch aankomen?

De SP heeft nog veel vragen aan de mensen die toen verantwoordelijk waren.  Want wij willen weten hoe de gesprekken met de directie en de RvC zijn gegaan. Wij willen weten wat de wethouders hebben gedaan om te voorkomen dat de Floriade met een dik verlies zou afsluiten. Wij willen weten of de wethouders onder druk zijn gezet om hun mond te houden. En wij willen weten welke kennis van zaken de wethouders hadden.  Simpelweg omdat we met een tekort van 9,5 miljoen worden geconfronteerd en het ons niet meer dan normaal lijkt dat hierover verantwoording wordt afgelegd.

Het grote probleem is dat alle verantwoordelijken via de achterdeur zijn vertrokken. Wethouder Litjens zwaaide nog geen jaar voor het einde van zijn ambtstermijn af om zich op de paprika's te storten en zo heeft iedere verantwoordelijk wethouder in de regio voordat er gesproken zou worden over de Floriade de nooduitgang genomen. De leden van de Raad van Commissarissen (RvC) hebben het zo druk met hun andere bijbanen dat ze geen 'tijd' hebben om verantwoording af te leggen.  Leon Frissen is met pensioen en is alleen nog maar bereikbaar via Twitter. En Paul Beck heeft een nieuwe klus in het Rusland van Poetin waar hij helemaal geen last heeft van tegenspraak of oppositie. De SP wil meer openheid, daarom heeft de SP het verzoek voor een raadsenquête ingediend.

Toen een jaar geleden duidelijk werd dat de Floriade verlies had geleden, wilden de meeste partijen in Noord-Limburg openheid over het tekort. Dit was de aanleiding van het onderzoek dat we vanavond bespreken. Toch wordt deze vraag niet beantwoord. Doordat de RvC niet mee wilden werken en er voor kozen om de zaterdag na de publicatie van het rapport pas de eindafrekening te maken, is er geen duidelijkheid.

Wat hebben deze mensen eigenlijk gedaan? We hebben ze amper gezien. Het enige dat we van ze weten is dat ze maandelijks 1000 euro netto opstreken, de directie van de Floriade nog een halve bonus hebben gegeven en dat ze medeverantwoordelijk zijn voor een financieel debacle. Verantwoording willen ze hier niet over afleggen. Sterker nog, ze hebben het onderzoek om duidelijkheid te krijgen over de afgelopen 10 jaar Floriade bewust tegengewerkt door – op een gesprekje na – niet te praten met de commissie en de boeken pas te sluiten. na het verschijnen van het onderzoeksrapport. Moedwillig tegenwerken. Een andere kwalificatie heeft de SP er niet voor. Wij komen daarom met een motie om de leden van de RvC op te roepen om hun vergoeding terug te geven aan de gemeenten.

Zoals al aangegeven is er dus geen duidelijkheid over de financiën. Want hoeveel kaartjes zijn er nu eigenlijk verkocht? Hoe kwam de directie op het aantal van 2 miljoen bezoekers en hoe is hier geteld? Op welk moment is het tekort ontstaan en wanneer wisten de wethouders dit? Waar bestaat het tekort van 9,5 miljoen uit? Hoeveel parkeerkaarten zijn er verkocht? En ligt mogelijk hier een belangrijke oorzaak van het tekort?

Veel vragen. Omdat we een oordeel willen  vormen over het tekort en de verantwoordelijkheid hiervoor. Het is absurd dat we deze vragen überhaupt moeten stellen. Want we moeten uiteindelijk wel weer extra dokken. De SP vindt dat de volksvertegenwoordiging van onze gemeente op zijn minst moet weten waarvoor we betalen. Dit is nu volkomen onduidelijk. Daarom dienen we een motie in om nog niet te betalen en om eerst duidelijkheid over de financiën te krijgen.

Afgelopen tijd heb ik veel mensen horen zeggen dat het niet om het verlies, maar om het resultaat gaat. En natuurlijk ligt er een mooi terrein, en ja het is goed dat meer mensen onze regio nu kennen. Maar is wel de vraag de overheid hier zoveel voor moet betalen. Want de 9,5 miljoen is niet het enige dat de overheid heeft betaald voor de Floriade. De Floriade heeft de regio een aantal zaken gebracht. Maar de conclusie van de SP dat dit ten koste  van de inwoners van de gemeenten is gegaan. Er wordt op de bibliotheken, het zwembad en de thuiszorg bezuinigd.

Dáárom wil de SP duidelijkheid over het tekort en de verantwoordelijkheid hiervoor. Een kleine groep mensen is blij met de spin-off van de Floriade, terwijl een grote groep mensen hier voor mag betalen. Dit accepteren wij niet. Want de Floriade was geen sprookjesbos, het was een koude kermis.