Horst aan de maas

Op dinsdagavond was het eerste burgerinitiatief van de gemeente Horst aan de Maas een feit. Werkgroep ‘Behoud de Parel’ had voldoende handtekeningen verzameld om de raad te bewegen om te praten over de bouw van megastallen, gezondheidsaspecten en het meenemen van gezondheidsmaatregelen voor de vestiging van nieuwe bedrijven. In een afgeladen raadzaal voerde fractievoorzitter Michael van Rengs namens de SP het woord.

‘Er zijn twee keuzes mogelijk voor de landbouw in onze gemeente: kiezen voor een verdere intensivering van de landbouw, of kiezen voor het versterken van kleine en middelgrote boerenbedrijven en kiezen voor een verbreding en verduurzaming van de landbouw. De SP kiest voor de laatste mogelijkheid. Boeren en burgers in de gemeente Horst leven en wonen in een plattelandsgemeente met een groot aantal agrarische bedrijven. De reconstructie biedt volop kansen om juist een beleid te voeren gericht op “boerenlandbouw”: kleinschalig, grondgebonden, diervriendelijk, het milieu ontziend en voldoende basis vormend voor een goede boterham voor gezinsbedrijven.

Inzetten op grootschaligheid onder het mom van duurzaamheid is volgens de SP de verkeerde koers. Stimuleren en waar mogelijk ondersteunen van gezinsbedrijven (midden- en kleinbedrijf) moet op de eerste plaats komen. Dat voorkomt leegloop en verpaupering van het platteland. In de gemeente Horst aan de Maas is het aantal agrarische bedrijven in tien jaar bijna gehalveerd. De overname van een groot aantal bedrijven stagneert door een gebrek aan toekomstmogelijkheden.

Te allen tijde moet er gestreefd worden naar de beste technieken om uitstoot van ammoniak, stank en stof op de best beschikbare manier aan te pakken. Daarbij dient er voor gewaakt te worden dat de regels ter voorkoming van uitstoot van ammoniak, stank en stof door het management nageleefd worden. Bij het niet nakomen van regels moet de gemeente handhavend optreden.

Het levenslang opsluiten van dieren in megastallen, zonder bewegingsruimte, daglicht of frisse lucht maakt dieren vatbaar voor ziektes. Het is daarom niet verwonderlijk dat in de intensieve veehouderij het antibioticagebruik nog altijd toeneemt. De resistentie bij varkens en kippen tegen ziekteverwekkers is in de afgelopen jaren verhoogd. Daarbij komt dat tegen antibiotica resistente bacteriën zich langer kunnen handhaven naarmate een bedrijf groter is.

Waar bedrijfsgrootte en veedichtheid toenemen, is tevens een toename in het vóórkomen en verspreiden van infectieziektes die kunnen worden overgedragen van dieren op mensen, zoals influenza, salmonella, Q-koorts, MRSA en antibioticumresistentie (zogenaamde zoönosen). Om insleep van micro-organismen te minimaliseren zou een toename in de bedrijfsgrootte gepaard moeten gaan met voldoende afstand tussen bedrijven. Voor verspreiding van (dier)ziekten zullen de bedrijven minimaal 1 à 2 kilometer van elkaar verwijderd moeten zijn, zo stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dezelfde studie van het RIVM stelt eveneens dat een groter bedrijf, eenmaal geïnfecteerd, uiteraard de potentie heeft om meer micro-organismen te verspreiden dan een kleiner bedrijf, bijvoorbeeld via de lucht en via het uitrijden van mest.

“Thijs Coppus (voorzitter van de SP-fractie in Provinciale Staten), Henk Kemperman (D66), Richard van der Weegen (PvdA) en Rudy Tegels (CDA), allen voorzitter van hun fractie in de gemeenteraad van Horst aan de Maas, waren aanwezig bij de start van het burgerinitiatief”.

Gegeven het feit dat er binnen de medische wetenschap zoveel aanwijzingen zijn dat de bio-industrie schadelijke gevolgen heeft voor de volksgezondheid, achten wij het onverantwoord dat het bestuur het huidige beleid voortzet. De PvdA en Partij voor de Dieren hebben in de Tweede Kamer een motie ingediend met als doel dat er "Voorlopig geen bouw van megastallen" plaatsvindt. De meerderheid van de Kamer heeft de motie aangenomen!

Onlangs liet Staatssecretaris Bleker weten een brede maatschappelijke discussie te willen organiseren over de vraag of megastallen wenselijk zijn of niet. En kort daarna werd een tussenrapportage uitgebracht van een onderzoek naar de gezondheidseffecten van megastallen op de omwonenden. Naar aanleiding van die tussenrapportage riep Henk van Gerven, lid van de Tweede Kamer namens de SP, op om een moratorium uit te spreken op de bouw van megastallen, zolang er nog geen duidelijkheid was over de gezondheids-effecten van megastallen.

Als je al deze zaken bij elkaar optelt kunnen we als bestuurders niet anders dan pas op de plaats maken en de onderzoeken verder af te wachten. Daarnaast heeft de staatssecretaris ook aangegeven om de procedures stop te zetten en het is een kwestie van geduld voordat zijn brief ook bij onze gemeente op het matje terecht komt. Wij kunnen nu het voortouw nemen om iedereen duidelijk te maken dat voor de raad van Horst aan de Maas de gezondheid op de eerste plaats komt. ‘

Helaas heeft de meerderheid van de raad de punten voor het burgerinitiatief niet willen volgen door te reageren met het niet terug willen komen op gemaakte besluiten, het niet bestaan van nieuwe feiten en de goed afgewogen beslissingen twee jaar geleden. Dus ondanks de onduidelijkheid en de gevaren voor de volksgezondheid kiest de raad niet voor de veilige weg en het stopzetten van aanvragen en procedures. Een gemiste kans volgens de SP, maar ook bij deze discussie zullen we door blijven vechten om de andere partijen tot een ander inzicht te laten komen.