Horst aan de maas

Dinsdag 6 oktober vond op initiatief van de SP-fractie een interpellatie plaats met betrekking tot het verschijnen van een rapport van de GGD Noord- en Midden-Limburg over de effecten van het Nieuw Gemengd Bedrijf op de gezondheidssituatie in Grubbenvorst. Het kwam in de discussie van de fracties van SP en PvdA met protefeuillehouder wethouder Litjens tot een felle woordenwisseling.

Toelichting op initiatief interpellatieverzoek
In een toelichting van initiatiefnemer Michael van Rengs (SP) werd duidelijk dat de aanleiding voor zijn verzoek om een interpellatiedebat ingegeven was door het feit dat het GGD-rapport verschenen was, zonder dat de raad daarover geïnformeerd was. Verder hekelde de SP-woordvoerder het feit dat het rapport "de wettelijke normen als uitgangspunt neemt, terwijl in het rapport zelf gesteld wordt dat voldoen aan wettelijke normen nog niet wil zeggen dat het gezond is". Ook het feit dat hij nogal wat zaken miste in het rapport, had hem doen besluiten een interpellatiedebat aan te vragen. Hij gaf aan dat in het rapport niet ingegaan wordt op de transportbewegingen die samen hangen met het NGB, de risico's van MRSA en influenza zijn niet onder de loep genomen en ook "lawaai" komt nauwelijks aan de orde. Bij de behandeling van de risico's van fijn stof merkt de onderzoekster op dat met name PM2,5 (de kleinste fijnstofdeeltjes) indicatief zijn voor het gezondheidsrisico. Toch heeft zij alleen onderzoek gedaan naar de grotere delen (PM10). Verder had gekeken dienen te worden naar het cummulatieve effect van alle gezondheidsrisico's afkomstig van het NGB én de andere bedrijven die in LOG Witveld en verder rondom Grubbenvorst komen te liggen. Vreemd vond Van Rengs het ook dat de gezondheid van de werknemers niet is meegenomen. "Als die ziek worden, kunnen ze die ziekte toch ook verspreiden onder bevolking?", zo merkte hij op.

PvdA: "WE maken ons écht zorgen over de gezondheid"!
Ook de PvdA had felle kritiek op de manier waarop een en ander gelopen was. Volgens PvdA-raadslid Richard van der Weegen balanceert de regio nu al op het randje wat toelaatbaar is. "Wil dit college ons nog zieker maken met het NGB?”, aldus Van der Weegen. "We maken ons écht zorgen over de gezondheid". Samen met de SP vroeg hij zich af, waarom het rapport, dat in het voorjaar al klaar was, nu pas gelanceerd wordt.

Antwoorden van wethouder Litjens
Volgens Litjens heeft het zo lang geduurd voor het rapport naar buiten werd gebracht, omdat er een eenvoudige versie geschreven moest worden. Verder dacht Litjens dat de raadsleden persoonlijk geïnformeerd zouden worden over het rapport. Dat de raad het rapport niet heeft gekregen, was bij de wethouder niet bekend. Hij dacht dat het rapport naar alle belanghebbenden was gestuurd. De wethouder gaf toe dat zoiets niet de schoonheidsprijs verdiende.

Op de vraag wat de (letterlijke) opdracht was, die hij verstrekt had aan de GGD, antwoordde Litjens dat de gemeente heeft gevraagd een GES (gezondheids effect screening) te maken met betrekking tot het NGB.

Kijkend naar de zorgen van de raadsleden over bijvoorbeeld het fijn stof stelde wethouder Litjens dat het qua fijnstof allemaal wel meevalt. Dat gold volgens Litjens ook voor de risico's van MRSA (m.n. bij het varkensbedrijf). Daar was absoluut geen sprake van. Ondanks tegengestelde uitspraken van de RIVM overigens en het streven van minister Verburg om - juist om het risico van MRSA terug te dringen - het gebruik van antibiotica te gaan terugdringen. Vanuit de raad werd opgemerkt dat er een onderzoek naar de gezondheidseffecten van de intensieve veeteelt van anderhalf jaar loopt - in opdracht van het ministerie van LNV. De suggestie werd gedaan dat onderzoek af te wachten.

Wethouder Litjens vertelde - op de vraag waarom de werknemers niet mee genomen zijn in het onderzoek - dat die werknemers niet meegenomen zijn, omdat het onderzoek de omgeving en bewoners betrof. Werknemers hebben - zo stelde de wethouder - arbo-regelgeving en in die zin hebben ze bescherming.

Tot slot wat betreft de vraag over het installeren van meetapparatuur, zoals die eerder door de wethouder is toegezegd aan de gemeenteraad. De wethouder verklaarde dat die toezegging een positieve geste was naar de bewoners. Maar verder diende dat geen doel. Met berekeningen die gebaseerd zijn op verder weggelegen meetstations kon men goed uit de voeten.

CDA: "Interpellatieverzoek is verkiezingsstunt"
Aan het einde van de discussie kwam fractievoorzitter Elbert Joosten van het CDA met het verwijt richting SP, dat deze partij het rapport van de GGD aangreep om kritiek te kunnen spuien in verband met de komende gemeenteraadsverkiezingen. Hij was van mening dat de SP op de verkeerde manier aandacht vroeg voor deze zaak en onrust zaaide onder de mensen. Volgens Van Rengs staat eerlijkheid naar de omwonenden en de gezondheid van mensen los van verkiezingsstunts. Hij draaide de vraag om: Je kunt ook de vraag stellen hoe het in vredesnaam kan dat dit rapport al sinds het voorjaar klaar is en dat dit nu één maand voor de verkiezingen gedropt wordt?

Wordt vervolgd...
De gemeenteraad besloot uiteindelijk om kwart over twaalf, dat ze in een volgende raadsvergadering terug zouden komen op het GGD-rapport. Als voorschot op die discussie noteerde Litjens op diens weblog, dat het onderzoek van de GGD goed was. Hij schrijft: "Vanavond had ik nog een interpellatie-debat inzake het door de GGD uitgebrachte rapport over de gezondheidseffecten van het NGB met betrekking tot geur en fijnstof. Het onderzoek geeft duidelijk aan dat we ruim onder de wettelijke normen blijven en dat de gezondheidssituatie nagenoeg niet veranderd. Dit zijn keiharde conclusies uit het rapport. Daarnaast weten we uit rapporten van de Provincie Limburg dat de luchtkwaliteit van jaar tot jaar verbeterd. Het rapport is opgesteld door specialisten maar er zullen altijd vragen zijn en blijven. Wij gaan daar serieus mee om. Dit laat echter in het midden dat het onderzoek duidelijk aangeeft dat op het gebied van geur en fijnstof er geen verslechtering ontstaat. Misschien lastig om te accepteren als je tegen het NGB bent.

Wij komen met feiten en anderen slechts met vermoedens. Vaak zie ik in de politiek dat er gesuggereert wordt dat het allemaal zo slecht is. Ik neem daar afstand van. Het glas is niet half leeg maar half vol. We hebben een 8 en wij zijn bezig om daar een 10 van te maken. En dat geldt ook op het gebied van een gezonde leefomgeving.

Als B&W staan we nog steeds achter de conclusies van het GGD-rapport. Iemand zei na de vergadering tegen mij dat "degenen die zeggen dat deskundigen zoals een GGD het mis hebben, ook ontkennen dat ook overdag de zon schijnt". Dat kunnen de fracties van de PvdA en de SP op hun brood smeren...