Horst aan de maas

Na de opening door Ton Hagens, voorzitter van de SP werkgroep Volkshuisvesting, was het woord allereerst aan Ruud Talen, directeur van Wonen Horst. Hij gaf een beknopte toelichting op de meest recente ontwikkelingen op gebied van wonen en tevens zijn visie op het nieuwe beleid zoals dat door minister Dekker van Volkshuisvesting onlangs is gepresenteerd. Volgens Ruud Talen zullen de liberaliseringsplannen van de minister wel veranderingen teweeg brengen maar zullen met name de lagere inkomens daar minder last van ondervinden.

Krista van Velzen, namens de SP, gaf haar kijk op de modernisering van het huurbeleid. Op basis van feiten uit het verleden kun je concluderen, aldus van Velzen, dat liberalisering niet heeft geholpen om iedereen aan goede huisvesting te helpen. In tegendeel woningnood voor met name de lagere inkomens blijft het grootste probleem. De regering noemt 'scheefwoners' als een van de belangrijkste veroorzakers. Hiermee worden mensen bedoeld die relatief te goedkope woningen bewonen in verhouding tot hun inkomen. Er zou te weinig doorstroom zijn naar duurdere woningen. Maar volgens van Velzen zitten er ook positieve kanten aan 'scheefwonen': het bevordert de integratie en kan leiden tot opwaardering van bijvoorbeeld oudere stadswijken. De prijzen van koopwoningen zijn inmiddels zo doorgeschoten dat deze niet haalbaar zijn voor starters, jongeren en modale inkomens. Tegelijkertijd kun je ook constateren dat huren als groot voordeel heeft dat je geen of weinig onderhoudskosten hebt omdat die door de woningcorporatie worden gedragen.

Als de liberaliseringsplannen doorgang vinden, is 1 op de 4 huurders niet meer zeker van de huurprijs omdat de mogelijkheden van de verhuurders om de prijzen te verhogen ruimer worden. Momenteel wordt ongeveer 26% van het inkomen aan wonen besteed. Volgens Krista van Velzen zal het CDA bij de behandeling van de plannen haar sociale gezicht moeten laten zien, want die partij heeft onder andere steeds gezegd dat dat hooguit tussen de 10 en 18% zou mogen liggen. Het argument dat huursubsidies flink op de begroting drukken is niet steekhoudend omdat de hypotheekrente-aftrek een veel grotere post vormt.

In het kort komt de kritiek van de SP hierop neer: de plannen lijken op 'huurdertje pesten'; er is te weinig gebouwd en wat er is gebouwd zijn met name koopwoningen; tweedeling wordt bevorderd doordat bijvoorbeeld (huur)woningen in de binnensteden niet meer te betalen zijn en men gedwongen wordt buiten de stad te wonen; in plaats van minder zal er straks meer aanspraak op huursubsidie gemaakt worden door bijvoorbeeld mensen met anderhalf modaal inkomen die nu niet voor subsidie in aanmerking komen, maar straks wel.

Mogelijke oplossingen moeten in een andere richting gezocht worden, aldus van Velzen. De sloop- en renovatieplannen van de woningcorporaties moeten bijgesteld worden. Als sociale huurwoningen verkocht worden dan moet daar 1 huurwoning voor teruggezet worden. Zorg op met name het platteland ervoor dat jongeren en ouderen samen kunnen wonen. De hypotheekrente-aftrek moet geleidelijk afgebouwd worden.

Na de inleidingen van beide sprekers was er gelegenheid voor discussie en vragen uit het publiek een en ander onder leiding van Marcel van de Munckhof.

• Is het verstandig hertaxatie van de WOZ te koppelen aan de huurverhoging?

  Van Velzen: Ja, want de ambtelijke inzet is enorm. Tot 1 juli 2006 is er tijd om te ageren.

• Hoe zit het met het woningwaarderingsstelsel?

  Van Velzen: Dat moet veranderd worden, want het is verouderd. Huurdaling in plaats van
  alleen maar huurstijging zou ook mogelijk moeten zijn.

  Talen: De regeling over verouderingsaftrek is er niet meer. Wel wordt er gewerkt met
  nulpunten, bijvoorbeeld bij achterstallig onderhoud.

• Hoe zit het in Horst aan de Maas met 'scheefwonen'?

  Talen: Scheefwonen zal er altijd wel zijn. Het ontstaat omdat huurwoningen voor 97% onder
  de huursubsidie vallen in deze regio. Er is bijna geen keuze. Als voorbeeld de Mussenbuurt.
  Het aanbod moet breder gemaakt worden. Als het huidige beleid gehandhaafd blijft worden
  de problemen alleen maar vergroot. De kloof tussen huur en koop wordt dan steeds breder.

• Wat is de rol van de gemeente in het woonbeleid?

  Talen: De woningcorporatie en ik als directeur functioneert als maatschappelijke ondernemer.
  Corporaties richten zich primair op het zorgen voor huisvesting van mensen met lage
  inkomens. De afspraak met de gemeente omtrent de verhouding huur- en koopwoningen is 22
  - 78%. Van de nieuw te bouwen woningen zal 30% voor de sociale huursector zijn.

• Zijn de grondprijzen wel marktconform?

  Talen: de gemeente verkoopt de grond aan de hoogste bieder.

  Van Velzen: Dat is toch speculeren?

  Talen: Het is praktisch onmogelijk om tegen gereduceerde prijzen grond te kopen.

• Zijn de woningcorporaties rijk?

  We zijn niet armlastig. Gelukkig maar, want geld hebben we nodig om onderhoud uit te
  kunnen blijven voeren. We hebben de markt mee in verband met de waardevermeerdering
  door verkoop bijvoorbeeld.

• Wat denken jullie van huisvesting in oude kantoorpanden?
  Van Velzen: Prima, die zijn over het algemeen goedkoop hoewel nogal eens gebonden aan
  regeltjes.

  Talen: Enkele panden zijn in bezit van projectontwikkelaars, waardoor de prijzen stukken
  hoger liggen. Mijn woningcorporatie is slachtoffer van de politiek. Er is geen ruimte voor
  huurbeleid en afspraken kunnen niet uitgevoerd worden.

  Van Velzen: Het probleem zit 'm in de grondpolitiek.

  Talen: Misschien wel. Maar als afspraken niet nagekomen worden is dat funest voor
  investeerders.

• Welke invloed hebben huurders op het beleid?

  Talen: De corporatie bepaald als enige aanbieder zijn eigen beleid. Huurders hebben geen
  invloed op het finale besluit. Er wordt nog wel gesproken over een nieuw voorstel rond de
  bezetting van de huurdersvereniging om zodoende huurders meer stem te geven.

---

Uitspraak van de avond:
Marcel van de Munckhof richt zich tot Ruud Talen:
'U heeft een dikke portemonnee, maar u zit er bovenop'.

---

Op 20 januari 2005 vindt het debat plaats in de Tweede Kamer over de liberaliseringsplannen van minister Dekker. Wij zullen de ontwikkelingen nauwgezet volgen. De werkgroep volkshuisvesting stelt uw reactie zeer op prijs. Wilt u meer informatie, heeft u informatie voor de werkgroep of heeft u belangstelling om deel uit te maken van de werkgroep, neem dan contact op met Ton Hagens.