Brief Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten aangeboden aan Minister Van Hijum
Brief Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten aangeboden aan Minister Van Hijum
Maandag 26 mei 2025 bezocht minister Van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de gemeente Horst aan de Maas en meer in het bijzonder het bedrijf MetalWire. De minister bezocht dit bedrijf, omdat daar door het bedrijf zelf werk gemaakt wordt van taalverwerving. De minister is uitgenodigd door de gemeente Horst aan de Maas om te laten zien hoe de gemeente werk maakt van de integratie van arbeidsmigranten in de samenleving. Ook Paul Geurts, voorzitter van de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten is uitgenodigd. Hij nam de gelegenheid te baat om de minister een brief van de werkgroep (zie bijlage) mee te geven waarin onder andere ingegaan werd op grootschalige huisvestingslocaties en integratie. De brief ging vergezeld van een vijftal bijlagen ter onderbouwing van de standpunten van de werkgroep.
Naast een hele batterij ambtenaren waren bij het gesprek met de minister ook wethouder Bouten (PvdA), Gedeputeerde Marc van Caldenberg (SP) en vertegenwoordigers van MetalWire (o.a. directeur Peter Janssen en een van de Poolse werknemers) aanwezig.
Factoren die van belang zijn bij integratie
Als eerste kwam Krystyna Meijer (projectleider inburgering arbeidsmigranten Horst aan de Maas) aan het woord. Zij stelde alle aanwezigen als eerste vraag: „Wat helpt arbeidsmigranten om te kunnen integreren?” De juiste antwoorden: “Taalles, ontmoeting en – heel belangrijk – stabiliteit”. Wil je arbeidsmigranten onderdeel maken van onze samenleving, dan hebben ze fatsoenlijk werk nodig. Maar ook een vast inkomen, vaste werktijden, Nederlandse contacten, goede informatie en een netwerk. „Pas als er perspectief is om hier te blijven, ontstaat er ruimte om de taal te leren en te integreren”, aldus Meijer. Zij ging vervolgens in op de “terugkeermythe”. Veel arbeidsmigranten komen naar Nederland met het idee dat ze na verloop van tijd weer terug gaan naar hun land van herkomst. Maar in de praktijk blijkt dat ze vaak langer en zelfs voorgoed in Nederland blijven. Paul Geurts van de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten haakt daar op in met de opmerking dat de werkgroep daarom vindt dat arbeidsmigranten al vanaf het moment dat ze in Nederland beginnen met werk taalles moeten krijgen. En die taalles moet onder werktijd gegeven worden en door de baas betaald, waarbij er aandacht is voor veiligheid op de werkvloer door goede communicatie onderling. Maar de gemeente Horst aan de Maas gaat er in haar nieuwe beleid nog van uit dat alleen zogenaamde “longstay-arbeidsmigranten” taalles moeten krijgen. De werkgroep stelt verder in haar brief aan de minister dat integratie belemmerd wordt, als arbeidsmigranten in grootschalige huisvestingslocaties gaan wonen. Dan blijven ze in hun eigen kring ronddraaien en krijgen ze nauwelijks contact met Nederlanders.
Voorbeeld
Nadat enkele andere ambtenaren nog een verdere toelichting gaven op het beleid van de gemeente ging de directeur van MetalWire, de HR-manager (personeelswerk) en een Poolse arbeidsmigrant in op de gang van zaken bij MetalWire – dat industriële draden maakt. Bij MetalWire werken ze al jaren met voornamelijk Poolse arbeidsmigranten die in twee ploegen van ongeveer tien man de machines bedienen. Werk, zegt directeur Peter Janssen, ‘dat niemand anders wil doen’. In een reactie daarop stelt Paul Geurts dat die stelling niet helemaal klopt. In de brief van de werkgroep wordt daar ook dieper op ingegaan. Het is zaak dat opleidingen in de regio gericht worden op de werkgelegenheid die de regio biedt en dat er geen bedrijven geworven worden, die hoofdzakelijk draaien op arbeidsmigranten. Met die laatste stelling waren de minister, Gedeputeerde Van Caldenberg en wethouder Bouten het eens.
‘Meedoenplan’
In het nieuwe beleid van de gemeente Horst aan de Maas wordt ook het ‘Meedoenplan’ geïntroduceerd. Daarin is onder meer opgenomen dat bedrijven die een vergunning aanvragen om arbeiders te kunnen huisvesten vooraf met een plan moeten komen over de sociale aspecten. Hoe is de huisartsenzorg geregeld? Waar kan iemand boodschappen doen, de taal leren of fietsles krijgen? „Werkgevers kunnen vacatures best invullen met arbeidsmigranten, mits ze het goed regelen”, zegt wethouder Roy Bouten. Dat “Meedoenplan” is een verplichting die meegenomen wordt in de exploitatievergunning. Is er geen Meedoenplan of voert de werkgever dat niet uit, dan volgen er sancties.
Compliment
Minister Van Hijum ziet het voorbeeld van Horst wel zitten „Het is mooi om te zien hoe ze hier proberen om de arbeidsmigranten onderdeel te maken van de omgeving. De manier waarop we de laatste jaren met hen zijn omgegaan verdient geen schoonheidsprijs.” Ook hij pleit voor afspraken met werkgevers over bijvoorbeeld aanbieden van taallessen.
- Zie ook:
- Wonen
