Horst aan de maas

Op 24 augustus 2021 kwamen zo’n 650 varkens door verstikking om het leven in een varkensstal in Melderslo (waar in 2014 ook al een stalbrand had plaatsgevonden). De Limburger plaatste daarover een artikel. Het blad meldde dat door de gemeente Horst aan de Maas en de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) onderzoek zou worden verricht naar de omstandigheden waaronder de verstikking had plaats gevonden. “Het voorval roept in elk geval vragen op over wat er exact is gebeurd”, stelde een woordvoerder van de NVWA toentertijd, „maar antwoorden hebben we nog niet. Mocht er sprake zijn van verwijtbaar handelen, dan zullen we het Openbaar Ministerie daarover informeren”. Voor de SP was dat reden om toentertijd in de gemeenteraad vragen te stellen aan B&W. Het college kon op dat moment nog niet alle vragen beantwoorden en beloofde de gemeenteraad dat zij later nader geïnformeerd zou worden. Die belofte is het College van Burgemeester en Wethouders echter niet nagekomen.

Uiteindelijk toch “antwoord”
Onlangs nam de SP Horst aan de Maas contact op met de gemeente met de vraag of zij de raad inmiddels de beloofde informatie heeft verstrekt. Toen bleek dat dat dus niet het geval was, werd op 24 juli 2024 verzocht de beloofde informatie alsnog te verstrekken. Op 28 augustus reageerde een ambtenaar van de gemeente op het verzoek. Hij stelde dat de gemeente toentertijd zélf géén onderzoek heeft verricht naar de gang van zaken, “omdat het onderzoek al werd geïnitieerd door het Openbaar Ministerie (OM) in samenwerking met de NVWA". "Maar”, zo meldde de ambtenaar, “navraag bij de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) leert dat het Openbaar Ministerie te weinig bewijslast had gevonden om een strafrechtelijke zaak op te starten". Voor “Animal Rights” reden om een zogenaamde "artikel 12"-procedure op te starten.

Animal Rights
In een artikel op de website van Animal Rights van 31 augustus 2021 stelt deze organisatie dat "de voorbije jaren alleen al in Nederland duizenden dieren in stallen stierven door falende ventilatiesystemen". Volgens Animal Rights zijn deze staldrama’s onlosmakelijk verbonden met de industriële veehouderij en die verdwijnen pas als dit systeem ook verdwijnt.

Omdat uit Animal Rights’ onderzoek naar vergelijkbare rampen blijkt dat deze zaken vaak niet of laks worden onderzocht en er al helemaal geen sprake is van bestraffing, vroeg Animal Rights via de Wet open overheid (Woo) bij de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit (NVWA) voor de ramp in Melderslo de documenten op die bij het onderzoek horen. Animal Rights ontving niets wat inzicht geeft in de verschrikkelijke verstikkingsdood van deze 600 tot 650 varkens (lees hier het artikel op de website van Animal Rights over de preciese toedracht).

De NVWA liet Animal Rights weten dat op een deel van de gevraagde informatie de Woo niet van toepassing is, omdat de informatie onder het regime van de Wet politiegegevens (Wpg) en de Wet Justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) valt. Het gaat hierbij om de bescherming van persoonsgegevens, terwijl het in het geval van de verstikking in Melderslo een specifieke zaak betreft, waarvan Animal Rights het adres kent en ook om welke maatschap het gaat. Ook de gemeente Horst aan de Maas kreeg geen informatie. Animal Rights legt zich niet neer bij de gang van zaken omdat die volgens de organisatie volstrekt onacceptabel is. Reden voor Animal Rights met haar advocaat een artikel 12 procedure opstarten. In dit geval is het aan het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden om de klacht inhoudelijk te behandelen en te besluiten of het OM alsnog tot vervolging over moet gaan.