Horst aan de maas

In Noord- en Midden-Limburg is jaren geleden besloten de ambulancezorg te privatiseren. Eerder viel de ambulancezorg onder de GGD Limburg Noord, een publieke gezondheidsdienst, waar de gemeenten in Noord- en Midden-Limburg de zeggenschap over hebben.  De consequenties van de privatisering was dat de gemeenten niets meer te vertellen hebben over de ambulancezorg in hun regio. En dus ook niet over de bemensing van de ambulance, de aanrijtijden en alle andere zaken die voor de burgers in de regio zo belangrijk zijn.

De ambulancezorg in Limburg Noord, die we net zo vanzelfsprekend vinden als het water uit de kraan, wordt steeds kwetsbaarder. Mede door de vergrijzing, onder zowel patiënten als personeel, moet de ambulancezorg aan de beademing. In Noord- en Midden-Limburg is een op de vijf medewerkers 55-plus. Terwijl nieuwe aanwas nodig is, wordt juist gevreesd voor extra uitstroom vanwege toenemende werkdruk en agressie. Terwijl het aantal spoedritten toeneemt. Bij een A1-rit (levensgevaar) gaan sirenes en zwaailicht aan en moet de ambulance binnen 15 minuten op de plek van bestemming zijn. Bij een A2-spoedje (niet levensbedreigend) zijn er geen toeters en bellen en is de norm 30 minuten. Een B-rit is gepland zorgvervoer naar bijvoorbeeld een verpleeghuis of gespecialiseerd ziekenhuis. In Limburg Noord staan de aanrijtijden onder druk. Wat opvalt bij de AmbulanceZorg Limburg-Noord is dat dat bijna een op de vijf medewerkers (18,8 procent) van de ambulancezorg in Noord- en Midden-Limburg behoort tot de staf, directie en ondersteunende diensten. Dat is anderhalf keer zoveel als in Zuid-Limburg (12,6 procent). Het omgekeerde is het geval als het gaat om het aantal verpleegkundige centralisten in de meldkamer. Zuid-Limburg heeft er achttien, tegenover twaalf in Noord- en Midden-Limburg. Terwijl Noord- en Midden-Limburg een veel groter werkgebied kent. Gevolg: de vereiste aanrijtijden worden niet gehaald, maar gemeenten kunnen daar niets tegen doen omdat ze geen zeggenschap meer hebben. Bij vergelijkbare problemen in Zuid-Limburg konden gemeenten nog wel ingrijpen.

Privatiseren ambulancezorg mogelijk door Wet Ambulancevoorzieningen
De Raad van State heeft de Eerste en Tweede kamer geadviseerd de wet niet aan te nemen, maar dat is door de politiek genegeerd. Begin dit jaar is de wet van kracht. De meerderheid in de Kamers ziet de Ambulancezorg als een economische dienst, terwijl de Raad van State (RvS) die  aanmerkt als niet-economische dienst van algemeen belang (NEDAB). Volgens de RvS geldt dit zeker voor (medische) spoedritten. Het gevolg van de nieuwe wet is dat geïnteresseerde buitenlandse vervoerders naar de rechter kunnen om Europese aanbesteding van de ambulancezorg af te dwingen.

Voorstel voor fusie ambulancezorg in Limburg
Nu liggen er voorstellen om de ambulancezorg van Limburg Zuid aan te laten sluiten bij de geprivatiseerde AmbulanceZorg Limburg-Noord (AZLN) en daarmee verliezen de Zuid-Limburgse gemeenten ook de controle over de ambulancezorg.De Heerlense wethouder Peter van Zutphen (Volksgezondheid, SP) heeft tegen de fusie gestemd. Van Zutphen: "Dit betekent een privatisering van de ambulancezorg, waardoor wij als gemeenten onze zeggenschap kwijtraken”. Van Zutphen beseft dat bestuurders geen zeggenschap hebben over de inhoudelijke zorg. Maar wel over de randvoorwaarden. „Denk aan het aantal uitrukplaatsen en de locaties daarvan. En de personele bezetting.” Na privatisering kunnen de gemeenten volgens hem „niet langer aan die knoppen draaien”. Daarmee hebben ze geen invloed meer op standplaatsen, en in het verlengde daarvan aanrijtijden. Van Zutphen is niet tegen verdere samenwerking maar vindt dat ambulancezorg, die in Noord- en Midden-Limburg al is geprivatiseerd, een publieke taak moet blijven. „Als het dan toch fusie wordt, moet die dienst daar maar publiekelijk worden”, oppert hij.

Petitie
Een definitief besluit over de eventuele fusie van de ambulancezorg van Zuid-Limburg met Limburg Noord moet in februari 2022 nog genomen worden.De ervaring leert dat privatisering op meer vlakken niet tot de voorgespiegelde kostenbesparingen leidt, maar eerder voor een uitholling van bestaande en broodnodige voorzieningen. Daarnaast raken gemeenten, personeel én de burgers de zeggenschap kwijt en wordt deze belangrijke taak overgelaten aan zorgverzekeraars.

Dit kan en moet volgens de SP gestopt worden. In februari moeten de zestien zorgwethouders in Zuid Limburg definitief de knoop doorhakken. De SP roept  daarom iedereen in Limburg op: geef de zorgwethouders de opdracht mee om de ambulancedienst als publieke voorziening te behouden! Teken nu de petitie.

Kamervragen
De SP in de Tweede Kamer heeft inmiddels vragen gesteld over de fusieplannen met betrekking tot de ambulancezorg in Limburg. Lees hier de vragen van SP-Kamerlid Maarten Hijink.