Horst aan de maas

Drie sprekers, Lidwien Daniëls van Biologica, Remi Poppe van de SP en Geesje Werk-man van de Protestantse Kerk Nederland wisten 4 november j.l. een enthousiaste, geanimeerde discussie te bewerkstelligen tussen de aanwezigen op de door de SP-Werkgroep Land- en Tuinbouw georganiseerde informatieavond over de biologische landbouw.

Lidwien Daniëls definieert Biologische Landbouw als een “tak van sport” waar, vergeleken met de reguliere landbouw, een aantal zaken niet zijn toegestaan: er mag niet preventief geënt worden of hormonen toegediend; toevoegingen aan voer zijn verboden; gentech mag niet toe-gepast worden en er worden eisen gesteld aan dierenwelzijn. Het areaal landbouwgrond die biologisch verbouwd wordt, was in 2004 48.155 ha. Doel (voor 2010) is: 10% van het totale landbouwareaal en dat is nog lang niet bereikt! Nederland is qua areaal biologische landbouw in Europa een middenmoter. Het bewijs dat biologische producten echt gezonder zijn dan reguliere landbouwproducten is niet onverdeeld bewezen. Dat is moeilijk aan te tonen. De associaties die mensen hebben bij biologische landbouw en biologische producten is dat het authentiek is, lekker en puur, gezond (geen gif) en dat de boer aandacht heeft voor de aarde.
Om omzetgroei van biologische producten te realiseren moet ingezet worden op ‘belonen van goed consumentengedrag’ door extra BTW-aftrek, het geven van een premie op ‘gezond eten’ en tegelijkertijd sanctioneren van ‘vervuilend ondernemerschap’ (zoals bijvoorbeeld intensie-ve veehouderij). Nu is het prijsverschil tussen biologische en reguliere landbouwproducten vooralsnog het belangrijkste probleem voor de promotie van het biologische product.
Eerlijke prijs voor alle boeren!
Remi Poppe en Geesje Werkman stelden beiden dat de landbouw de basis vormt van onze beschaving. Het levert ons voedsel. Het vormt het landschap om ons heen en het verenigt de mens en de natuur. Die “basis” dreigt verstoord te worden, omdat landbouw steeds meer ge-zien wordt als een economische activiteit en haar producten als handelswaar, in plaats van voedsel.
Volgens Poppe is de Nederlandse boer de beste boer van de wereld. Werkman noemt de boer de hardst werkende burger van Nederland, die daar echter niet de prijs voor krijgt die hij ver-dient. Als gevolg van de concurrentie op de wereldmarkt is de prijs van de producten voor de boer veel te laag. Dat levert stress op. Stress voor de boer en zijn gezin, stress voor de dieren en de planten, die in “no time” moeten opgroeien, willen de kosten er uit komen. Je kunt je volgens Poppe met recht afvragen of de biologische landbouw zich – in zo’n markt – wel kan handhaven, c.q. kan concurreren. Volgens hem is de boer slachtoffer van de huidige politiek-economische keuzes die gemaakt worden. Volgens hem kunnen we andere keuzes maken! Werkman constateert dat voedsel essentieel is en dat de honger in de wereld toeneemt. Niet omdat er te weinig voedsel is, maar als gevolg van problemen ten aanzien van de eerlijke ver-deling van voedsel. Het tekort is een gevolg van de handelsbelangen die er spelen. Werkman wijst op het begrip “rentmeesterschap”, een beginsel uit de bijbel dat vooral uitdrukt dat we de aarde moeten bewaren voor onze kinderen. Mens en dier moeten met zorg omringd worden zodat de mens en ook het dier “zichzelf kunnen zijn”. Daarvoor zijn boeren én consumenten samen verantwoordelijk. Werkman ziet de biologische landbouw als een soort voorloper voor de reguliere landbouw, die steeds duurzamer wordt. Voor beide “richtingen” geldt dat ze recht hebben op een eerlijke prijs.